De eerste week van BLIJF THUIS was ik uit het lood geslagen
De wereld verkleinde, werd nauw
Niet vanwege het thuisblijven
Want dat doe ik altijd al
Maar vanwege de schrik, het ongeloof
Ik luisterde en keek naar alles
CNN, BBCWorld, Al Jazeera
Radio en de sociale media
Kon er niet mee stoppen
Elke flard wilde ik horen
Aan lezen ben ik helemaal niet toegekomen. Nog steeds niet. De boeken over economie, de agrarische sector etc. die ik met zoveel plezier uit de bieb haalde, liggen er verlaten bij, vergeten, ik word al moe als ik er aan denk. In plaats daarvan loop ik met mijn eigen boeken door het huis. Pak ze op, lees een stukje. Ze zijn mij zo lief. Maar ……. het lukt nog steeds niet echt.
Ik ben twee keer boodschappen gaan doen
Het voelde zo raar
Wie had kunnen denken dat die gezellige supermarkt nu gevaarlijk kan aanvoelen?
Ik appte met vriendinnen
Ik vertelde dat de supermarkt half leeg is
Ook zoiets vervreemdends
Ze vroegen of ik iets nodig had
Nee, vertelde ik, ik heb echt alles
Ik opperde voorzichtig, misschien wat zaadjes van tomaten en radijsjes
Ik wil naar Intratuin, maar durf niet
Ik dacht aan wat zaadjes over de post sturen
Wat schetst mijn verbazing dat ik een half uur later
een aantal zaadpakjes op de mat van de voordeur vind
Verklaring van de rechten van de mens en de burger, 1789
Vlak voor het uitbreken van de Franse revolutie
Ik lees op dit moment " de kleine Piketty"
Later schrijf ik er meer over
Thomas Piketty haalt deze rechten aan als zijn motivatie Piketty heeft onderzocht waarom er in deze tijd zulke grote verschillen zijn qua vermogen en inkomen. "Maatschappelijke verschillen kunnen slechts op het algemeen welzijn gebaseerd worden"
Ik lees veel over geschiedenis
En de tijd waarin dit ontstond vind ik fascinerend
En toch las ik deze verklaring nooit eerder
Nu eens wel gedaan
De mensen worden vrij en met gelijke rechten geboren en blijven dit. Maatschappelijke verschillen kunnen slechts op het algemeen welzijn gebaseerd worden.
Het doel van iedere politieke vereniging is het behoud van de natuurlijke en onvervreemdbare rechten van de mens; deze rechten zijn de vrijheid, het bezit, de veiligheid en het verzet tegen onderdrukking.
De oorsprong van iedere soevereiniteit ligt wezenlijk bij het volk. Geen instantie, geen individu kan gezag uitoefenen dat daar niet uitdrukkelijk uit voortkomt.
De vrijheid bestaat daaruit, alles te kunnen doen wat een ander niet schaadt. Zo heeft de uitoefening van de natuurlijke rechten van ieder mens alleen deze grenzen die aan de andere leden van de maatschappij het genot verzekeren van dezelfde rechten. Deze grenzen kunnen alleen bij wet vastgelegd worden.
De wet heeft slechts het recht handelingen te verbieden, die schadelijk zijn voor de maatschappij. Alles wat niet door de wet verboden is, kan niet worden verhinderd en niemand kan gedwongen worden te doen, wat de wet niet verordent.
De wet is de uitdrukking van de algemene wil. Alle burgers hebben het recht, persoonlijk of door hun vertegenwoordigers, aan haar totstandkoming mee te werken. Zij moet voor iedereen dezelfde zijn, hetzij ze beschermt, hetzij ze straft. Daar alle burgers in haar ogen gelijk zijn, kunnen zij in gelijke mate toegelaten worden tot alle waardigheden, plaatsen en openbare ambten volgens hun bekwaamheden en zonder ander onderscheid dan die van hun deugden en talenten.
Niemand kan beschuldigd, aangehouden of gevangen worden dan in bij de wet bepaalde gevallen en in de vormen, die zij heeft voorgeschreven. Ieder die daden naar willekeur nastreeft, bevordert, pleegt of laat plegen, moet gestraft worden; maar iedere burger die door een wet wordt opgeroepen of gevangen, moet ogenblikkelijk gehoorzamen; door weerstand te bieden maakt men zich schuldig
De wet kan slechts strikte en weliswaar noodzakelijke straffen opleggen, en niemand kan gestraft worden dan door een wet die is vastgesteld en uitgevaardigd voorafgaand aan het delict en op wettige wijze toegepast.
Ieder mens wordt als onschuldig beschouwd tot wanneer hij schuldig wordt verklaard; daarom moet, indien zijn aanhouding onvermijdelijk is, ieder gebruik van geweld dat niet dient om de verdachte gevangen te nemen, van rechtswege streng onderdrukt worden.
Niemand mag vanwege zijn opvattingen, ook niet godsdienstige, worden lastig gevallen, in zoverre dat hun uiting de door de wet ingestelde openbare orde niet verstoort.
De vrije uitwisseling van gedachten en meningen is een van de meest kostbare rechten van de mens; iedere burger kan dus vrijelijk spreken, schrijven en drukken, behoudens en bij de wet omschreven gevallen, waarin hij van deze vrijheid misbruik maakt.
De waarborg van de rechten van de mens en van de burger vereisen een politiemacht; deze macht is dus ingesteld voor het voordeel van allen en niet voor het particulier gebruik van hen aan wie ze is toevertrouwd.
Voor het onderhouden van de politie en voor de uitgaven van de administratie is een algemene belasting noodzakelijk, zijn moet gelijk worden verdelen onder de burgers in verhouding van hun middelen.
De burgers hebben het recht zelf of door hun vertegenwoordigers de noodzaak van een openbare belasting te onderzoeken, haar goed te keuren, de aanwending ervan te controleren en haar onderdelen, grondslag, invordering en duur te bepalen.
De maatschappij heeft het recht rekenschap te vragen aan iedere openbare ambtenaar voor zijn bestuur
Iedere maatschappij waarin de rechten niet gewaarborgd zijn, noch de scheiding der machten is vastgelegd, heeft geen grondwet.
Aangezien het eigendom een heilig en onschendbaar recht is, kan niemand ervan beroofd worden, tenzij de openbare noodzakelijkheid, wettelijk vastgesteld, dit vereist en onder voorwaarde van een rechtvaardige en van tevoren vast te stellen schadeloosstelling.
Dit jaar ben ik op zoek naar antwoorden op mijn vraag waarom de wereld zo anders is geworden dan ik als tiener verwachtte. Ik verwachtte niet dat er 40 jaar later een gigantische economische ongelijkheid zou zijn ontstaan. Ik dacht eerder dat we tot een eerlijker verdeling zouden komen.
Waarom gebeurde dit zo? Pas nu, na het lezen van enkele boeken en zoeken op internet begin ik iets te begrijpen van de politiek-economische veranderingen die er in de jaren 80 doorgevoerd werden.
Vragen die ik heb:
Hoe ontstond de economische ongelijkheid?
Hoe bereikten neoliberale economen politici als Thatcher, Reagan, Lubbers etc??
Waarom begreep ik het indertijd niet wat er speelde?
‘Er is niet gezegd: we gaan nu alles op de schop gooien. Eigenlijk was de boodschap: we gaan het slimmer regelen. En daar is natuurlijk niemand tegen. De bezuinigingen en markthervormingen zijn bewust zo ingevoerd dat grote protesten voorkomen werden. Men paste een salamitactiek van kleine ingrepen toe. De pijn van een besluit werd doorgeschoven naar het volgende jaar en de vakbonden werden altijd uitgenodigd voor overleg, maar kregen weinig gedaan
Lees hier: Geruisloze-doorbraak-van-neoliberalisme
In die tijd kwam ik niet in aanraking met de denkbeelden zoals hieronder beschreven. Ik was niet geabonneerd op een krant en sociale media bestonden niet. Ik had herinner me nu ook een periode geen tv. Heel globaal wist ik wel wat er speelde, maar echt goed begrijpen welke enorme veranderingen er gaande waren, deed ik niet.
Film: political theory Hayek
OPKOMST NEO LIBERALISME IN DE JAREN 80
De jaren 80 waren cruciaal. Het neo-liberalisme van Thatcher, Reagan, Lubbers werd de heersende stroming. In tegenstelling tot het Keynesiaanse beleid van voor de jaren 80, vonden Thatcher en Reagan het noodzakelijk dat de overheid zich zo min mogelijk bemoeide met de economie. In Nederland kwam Ruud Lubbers aan de macht en begon met bezuinigingen. bezuinigen-en-hervormingen-in-de-jaren-80 Het komt neer op het inkrimpen van de publieke sector, het verlagen van de lonen in de publieke en private sector en het terugdringen van de uitgaven aan de sociale zekerheid, minder belastingen, minder regulatie en minder overheidsuitgaven. “De markt beschikt over magie waarmee de economische crisis opgelost kan worden”, aldus Reagan.
Wat was er aan de hand toen deze leiders naar voren kwamen?
Waar was hun handelen een reactie op?
Inflatie
⦁ Inflatie kan ontstaan na politieke crises, revoluties, oorlogen
⦁ Hoewel over de oorzaken van deze inflatie onder economen verschillend wordt gedacht, wordt vrij algemeen aangenomen dat inflatie vermoedelijk wordt veroorzaakt door de relatieve toename van de hoeveelheid geld ten opzichte van de aanwezige economische productie. Wanneer de maatschappelijke geldhoeveelheid toeneemt en er geen hogere productie van het land tegenover staat, zal het gemiddeld prijspeil door de toegenomen vraag naar goederen stijgen.
De oliecrisis
⦁ Het zorgde definitief voor een einde van een groot deel van de Nederlandse industrie.
⦁ De oorzaak van de oliecrisis van 1979 lag in de onrust in het Midden-Oosten waar de sjah van Perzië, Mohammed Reza Pahlavi, tijdens de Iraanse Revolutie moest vluchten om plaats te maken voor de Iraanse islamitische leider ayatollah Khomeini. Het nieuwe regime zette de olie-export weliswaar weer in gang, maar bood een lager volume op de markt aan waardoor de prijzen stegen.
Werkgelegenheidsplannen
⦁ Het creëren van banen in de publieke sector en het stimuleren van de economie zorgde voor begrotingstekorten.
Hoe verbreidde het idee neoliberalisme zich?
Het Walter Lippmann Colloquium
Een in augustus 1938 in Parijs door de Franse filosoof Louis Rougier georganiseerd symposium voor liberale intellectuelen en economen.
Een besloten genootschap van liberale denkers. De MPS werd opgericht in 1947 door Friedrich Hayek en is vernoemd naar de Zwitserse berg waar de eerste bijeenkomst plaatsvond. Sinds 1947 organiseert het genootschap minstens een congres per jaar; wat daar besproken wordt is in beginsel geheim, zodat deelnemers volledige vrijheid van spreken hebben. De MPS wordt beschouwd als de opvolger van het Colloque Walter Lippmann en de belangrijkste organisatie van het naoorlogse neoliberalisme. Bekende leden waren, behalve Hayek, Ludwig von Mises, Milton Friedman, Karl Popper en Michael Polanyi.
De noodzaak tot verspreiding van neoliberaal gedachtegoed buiten academische kringen was vanaf het begin een doelstelling van de Mont Pèlerin Society. Deze financierde denktanks als de Heritage Foundation en het American Enterprise Institute om de ideeën van Hayek, Friedman e.a. te verspreiden onder studenten, docenten, beleidsmakers, opiniemakers en journalisten.
Een andere factor die vooral de Amerikaanse geesten rijp maakte voor een opleving van kapitalistische waarden was de verspreiding van libertarische ideeën, met name door de uiterst populaire romans van Ayn Rand. Haar bestseller Atlas Shrugged wordt door Hans Achterhuis omschreven als niets minder dan een "kapitalistisch manifest", dat een utopisch beeld schetst van kapitalisten die de gehele maatschappij naar hun evenbeeld omvormen en alle intermenselijke relaties tot geldhandel reduceren.wiki/Neoliberalisme
Ralph Harris, Baron Harris of High Cross (10 December 1924 – 19 October 2006[1][2]) was a British economist. He was head of the Institute of Economic Affairs from 1957 to 1988.
Ralph_Harris,_Baron_Harris. Friedrich Hayek had suggested that an intellectual counterweight was necessary to combat the prevailing Keynesian consensus. Harris, together with editorial director Arthur Seldon, built the IEA into a bastion of free market liberal economics. The IEA developed links with economists such as Friedrich Hayek, Gottfried Haberler, Harry Johnson, Milton Friedman, George Stigler and James Buchanan, and published many pamphlets and papers on public finance issues, such as taxation, pensions, education, health, transport, and exchange rates.
Thatcher had a private audience with Friedrich von Hayek, the architect of her success. The economist had recently been awarded the Nobel Prize.This was the first time they had met - and they talked for less than 30 minutes. Harris would recall: “Although she is known as being a rather overpowering lady she sat down like a meek schoolgirl and listened. “And there was a period of unaccustomed silence from Margaret Thatcher. She said nothing for about ten minutes while he deployed his arguments”. theecologist
Waarom stemden men op Thatcher en Reagan?
UK
⦁ Enorme stakingen verlamden het land.
⦁ Thatchers overtuigende optreden in de Falklandoorlog bracht nationale trots.
USA
⦁ A major factor in the rise of conservatism was the growing distrust of government in the aftermath of the Watergate scandal.
⦁ Other factors in the rise of the conservative movement the emergence of a "culture war" as a triangular battle among conservatives, traditional liberals, and the New Left, involving such issues as individual freedom, divorce, sexual freedom, abortion, and homosexuality.
⦁ The mass movement of population from the cities to the suburbs led to the creation of a new group of voters less attached to New Deal economic policies and machine politics.
⦁ Meanwhile, it became socially acceptable for conservative Southern whites, especially well educated suburbanites, to vote Republican. Though the civil rights legislation of the 1960s had been a triumphal issue for liberalism and had created a new, pro-Democratic black electorate, it had also destroyed the argument that whites had to vote Democratic in order to protect segregation in the South.[
⦁ Responding to these various trends, Reagan and other conservatives successfully presented conservative ideas as an alternative to a public that had grown disillusioned with New Deal liberalism and the Democratic Party.[
⦁ Other factors in the rise of the conservative movement the emergence of a "culture war" as a triangular battle, involving such issues as individual freedom, divorce, sexual freedom, abortion, and homosexuality.
⦁ Reagan's charisma and speaking skills helped him frame conservatism as an optimistic, forward-looking vision for the country wiki/Presidency_of_Ronald_Reagan.
Nu weten we dat dit systeem geleid heeft tot
Klimaatvervuiling
Extreme economische ongelijkheid
Globalisme
Scheefgroei in de agrarische sector
Wat herinner ik me van de jaren 80?
Ik werkte op het arbeidsbureau. Was ik voorheen degenen die de vacatures, die werkgevers aanmelden, telefonisch op nam of werkgevers ontving, in de jaren 80 veranderde dit. Er kwamen geen vacatures meer binnen. De vacatureborden zijn leeg. Om toch iets op te kunnen hangen sloegen de Vrijwilligerscentrale en ik de handen in elkaar en kon ik vrijwilligersbanen ophangen. In die jaren was vrijwilligerswerk een "hot" item. ik schreef er ook een scriptie over. En er werd gediscussieerd over een basisinkomen. Vooral de jeugdwerkloosheid was enorm en leverde een generatie ( Generatie Nix of de Verloren Generatie). Pas afgestudeerd en geen werk kunnen vinden. In de jaren 80 schoolden wij op voorraad. Op de Centra Vakopleiding Volwassenen, die van Arbeidsvoorziening waren, werden mensen technisch, administratief of in de verzorging (verder) geschoold. In de hoop dat dit hen zou helpen wanneer de arbeidsmarkt weer zou aantrekken. Ik herinner me nog dat er massale demonstraties waren van het ziekenhuispersoneel.
De oversized kleding, de schouder opvullingen, de wilde kapsels, Jane Fonda met haar fitness video's, Dallas en Dynasty.
2 anti kernbomdemonstraties, Amsterdam en Den Haag. Heel indrukwekkend, ik was er.
De kern van het Akkoord van Wassenaar, dat gesloten was in de Stichting van de Arbeid (SvdA), was de afspraak dat werknemersorganisaties bereid waren lonen in te krimpen, in ruil voor arbeidstijdverkorting. Werkte ik eerst 5 x 8 uur, in die tijd kreeg ik een vrijdagmiddag vrij. Later kwam er nog 4 uur bij.
