In januari las ik Oorlog en Vrede van Tolstoj. Een dikke pil en een indrukwekkend boek. Voordat ik eraan begon had ik geen idee waar het over zou gaan. Ik weet dat er momenteel een nieuwe serie op de BBC wordt uitgezonden. Ik heb de eerste aflevering bekeken maar alles leek zo anders dan ik in het boek las, dat ik er maar mee gestopt ben.
Tolstoj werd geboren op het landgoed Jasnaja Poljana in 1828 in Rusland. De oorlog waar Tolstoj over schrijft gaat over de oorlogen die de Russen tegen Napoleon uitvochten. Van de veldtochten bij Austerlitz in 1805 tot de terugtocht van Napoleon na de brand van Moskou in 1812. Hij begon erover te schrijven in 1865. Tolstoj moet heel erg veel uitgezocht hebben over deze periode. De gebeurtenissen stonden niet ver van hem af, maar om er zo gedetailleerd over te kunnen schrijven moet hij de periode grondig bestudeerd hebben. Ik ben helemaal niet dol op oorlogsbeschrijvingen. En hoewel het hier om oorlogsvoering gaat zoals nu niet meer bedreven wordt en daarom interessant is, blijft het slikken bij de beschrijvingen. Er vielen, net zoals nu erg veel slachtoffers.
Tolstoj vocht zelf ook in een oorlog in de Kaukasus tegen de opstandige en naar onafhankelijkheid strevende Tataren en aansluitend in de Krimoorlog bij de verdediging van Sebastopol als commandant van een artilleriebatterij. Hij kende oorlog dus ook uit eigen ervaring.
Naast alle oorlogshandelingen beschrijft Tolstoi de lotgevallen van een aantal families, waaronder de families Bolkonski en Rostov. Ik raak vooral in de ban van de avonturen van Graaf Andrej Bolkonski en van Pierre Bezoechov. Andrej wordt verliefd op Natasja Rostova, zij verloven zich. Maar het duurt heel lang voor hij het zijn vader durft te vertellen en in de tussentijd denkt Natasja Rostova verliefd te zijn op Anatole Koeragin. Zij meldt dit eerlijk aan Andrej. Echter, Anatole Koeragin is een losbol die helemaal niets "fatsoenlijks' wil. Wanneer Natasja dit merkt verliest zij al haar levenslust.
Ik vind de figuur Pierre Bezoechov leuk. Hij is een onechte zoon van een gigantisch rijke vader. Hij heeft pro Napoleontische ideeën. Niemand neemt hem erg serieus. Maar dan overlijdt zijn vader. Pierre, voor hij beseft wat er gebeurt, erft het hele vermogen. Dit is Pierre, hem overkomen dingen. Zo ook zijn huwelijk met de beeldschone Helene. Hij merkt al gauw dat hij haar vreselijk vind. Zij hem ook, ze is voor het geld met hem getrouwd. Pierre wordt vrijmetselaar en vertelt Andrej over zijn plannen een einde aan de lijfeigenschap te maken. Andrej lacht een beetje, gaat terug naar zijn landgoed en begint de ideeën van Pierre toe te passen. Aan het eind van het boek verovert Napoleon Moskou en hierbij wordt het landgoed van de vader van Andrej in brand gestoken. Heel Moskou wordt in brand gestoken.
Hoe dik het boek is kunnen jullie hier zien. Het bovenste boek heeft een normale omvang.
Wat heel interessant is zijn de ideeën die Tolstoj weergeeft. Generaals zijn niet degene die beroemde analyses maken waardoor een oorlog gewonnen wordt. Nee, wat zij doen is reageren. Er kan van alles gebeuren tijdens een slagveld. Er kan iemand tussen zitten die erg dapper is en met zijn bravoure anderen aansteekt waardoor een slag gewonnen wordt. Aan de andere kant kunnen er ook soldaten bang worden en anderen meeslepen. Als generaal reageer je op wat zich afspeelt op een slagveld. ""Men"" doet wat en de generaal of de machthebber reageert. Zo is het in het leven van alledag ook. We denken wel dat sommige mensen de macht hebben om dingen te veranderen. Maar in feite gebeurt dit door de activiteiten van ons allemaal aan de basis. En net zoals Pierre dingen overkomt, zo overkomt ons ook dingen. Ook al denken we zaken naar onze hand te kunnen zetten.
Ik heb een prachtige film gevonden waarin jullie Tolstoj kunnen zien
Ongelofelijk dat deze beelden er zijn
Ik heb echt met open mond gekeken
Op Pinterest heb ik foto's verzameld
Ik vind Tolstoi interessant omdat ik zijn naam tegen kwam als inspiratiebron bij Gandhi, de conferenties van het Oude Loo en bij Kropotkin. Ik denk daarom dat ik Tolstoi ga toevoegen aan mijn lijstje voor mijn 49 weken project.
Waarom was Tolstoi zo inspirerend?
Tolstoj produceerde geschriften van moraal-ethische en christelijke aard. Tolstojs visie was steeds onorthodox. Hij schaarde zich aan de kant van het volk, de zwakkeren en de verdrukten.Hij probeerde zijn inzichten in de praktijk te brengen. Hij stichtte een school voor kinderen van zijn boeren (met een lesmethode gebaseerd op vrijheid van het individu, zie boven), maar ging ook zelf lesgeven aan kinderen en een tijd op het veld werken (wat voor een graaf in die tijd een revolutionaire daad was). Tolstoj liet een lange baard staan en kleedde zich op zijn landgoed in boerenkleding of in een eenvoudige lange mantel. Hij ontsloeg zijn bedienden omdat hij het vernederend vond dat zij voor een klein loon zoveel zwaar werk moesten verrichten. wiki/Leo_Tolstoj
Ik las dat hij aan het eind van zijn leven ruzie kreeg met zijn vrouw. Zij beheerde in feite zijn landgoed. Zij was tegen zijn plannen om de inkomsten eerlijker te verdelen. Hij is toen ook met een van zijn dochters in een ander huis gaan wonen. Ik moet dit allemaal eens uitzoeken.
