Die Leiden des jungen Werther

Na het lezen van de Gebroeders Karamazov wilde ik een dun boekje uit de bibliotheek. Ik liep 1 boek achter bij mijn boekenproject, een dun boekje zou me uit "de nood" kunnen helpen. Ik vond een superdun boekje, Die Leiden des jungen Werther van Goethe. Ik dacht, dit is het en was verbaasd dat dit beroemde boek zo dun is. Ik was blij met mijn vondst, want ik had wel over dit boek gelezen, maar nog nooit het boek zelf gelezen. Ik wist dat dit boek indertijd als een bom was ingeslagen bij de jeugd in de tijd waarin Goethe leefde en dat Werther heel wat volgelingen heeft gehad. Ik las ergens dat de volgelingen de mode van Werther droegen, nl. een gele broek en een blauwe jas. Ik kon me daar maar heel moeilijk iets bij voorstellen. Daarom was ik blij met bovenstaande foto.

 

Blauwe jas, gele broek en rijlaarzen: dè rage van Sturm und Drang   De Sturm und Drang is een stroming in de Duitse literatuur tijdens de Verlichting (stroming). De Sturm und Drang, ook wel de periode van het Genie genoemd, wordt zo ongeveer tussen 1767 en 1785 voornamelijk door jongere auteurs uitgedragen.   Weltschmerz, letterlijk wereldpijn, is een uit de Duitse taal afkomstig woord dat voor het eerst als zodanig werd gebruikt door de Duitse schrijver Jean Paul Richter. Het verwoordt het gevoel van diepe droefheid en als pijnlijk ervaren melancholie ten gevolge van verdriet, ontstaan door de onvolmaaktheid van de wereld. Een persoon met weltschmerz heeft het gevoel dat de fysieke realiteit nooit de verlangens van de geest kan bevredigen. Het gaat vaak met pessimisme, vervreemding en escapisme gepaard . wiki/Weltschmerz

De jonge Werther wordt tot over zijn oren verliefd op Lotte, maar deze is al verloofd. Werther ontmoet haar verloofde en ze worden vrienden. Werther wordt een geliefde huisgenoot. Hij probeert zich aan te passen en zijn gevoelens niet te laten merken. Ze genieten van de natuur, maken reisjes en wandelingen. Maar in het tweede deel gaat het Werther steeds moeilijker vallen. Op advies van een vriend verhuist hij en probeert Lotte te vergeten. Dat lukt niet en hij gaat terug. Wanneer hij probeert Lotte een zoen te geven en Lotte dit aan haar verloofde vertelt, wil die dat Lotte afstand schept tussen haar en Werther. Wanneer zij dit aan Werther probeert te vertellen, raakt Werther overstuur en hij pleegt zelfmoord.

Waarom werd het boek zo'n succes ?

Voor het eerst werd een indringend beeld neergezet van een jongeman, verliefd, dweperig met gevoelens van Weltschmerz en het idee niet begrepen te worden, vervreemd van de burgerlijke, saaie maatschappij. De tweede reden dat het boek een enorme hype veroorzaakte was dat het precies de geest van Sturm und Drang tijdperk tot uiting bracht. De tweede helft van de 18e eeuw was in vele opzichten een tijd van culturele en creatieve omwenteling die niet toevallig eindigde in de grote politieke revoluties van de Verenigde Staten in 1776 en van Frankrijk in 1789. In ‘Die leiden des jungen Werther’ komen alle mode thema’s van die tijd voor: natuurbeleving à la Klopstock en (de latere) Casper Friedrich, vroomheid à la Lavater, het dwepen met de dood à la Ossian, terug naar de natuur à la Rousseau: vrije opvoeding, de onbedorven mens tegenover de ingebeelde adel, afstand van burgerlijke conventies en zelfs kerkelijke geboden tegen zelfmoord. Maar uiteindelijk gaat het om het jeugdig élan, het jonge genie dat met zijn Weltschmerz te pletter loopt op de botte maatschappij. Die walging (ennui, alienation, Krankheit zum Tode) is belangrijker dan de liefde voor Lotte. boekpraat

Ossian is de verteller en volgens James Macpherson de auteur van een gedichtencyclus die deze claimde uit het Schots-Gaelisch te hebben vertaald. Hij is gebaseerd op Oisin, de zoon van Fionn mac Cumhaill. In 1761 beweerde Macpherson een epos gevonden te hebben, geschreven door deze Ossian en hij publiceerde dit over de daaropvolgende jaren. In 1765 voegde hij de gedichten samen tot The works of Ossian. Dit werk had een grote invloed op schrijvers zoals Walter Scott en Goethe. wiki/Ossian