Ik las deze maand een biografie over een heel bijzonder mens. Robert Capa, oorlogsfotograaf. Robert Capa bezat zijn hele leven lang geen eigen woning. Hij reisde constant. Van Hongarije naar Duitsland, Parijs, Spanje, de USA, Engeland, China, Rusland, Israël, Vietnam. Hij maakte overal vrienden. Hij was charmant, had nooit geld. Wanneer hij geld had vergokte hij het. Wanneer hij geld nodig had gokte hij en was weer even "rijk"". Hij werkte voor tijdschriften en kranten. Hij was daar regelmatig afhankelijk van. Hij was afhankelijk van het krijgen van papieren om zijn werk te kunnen doen. Uiteindelijk kreeg hij er schoon genoeg van en samen met Henri Cartier-Bresson, Chim (David Seymour), George Rodger richtte hij Magnum op. magnumphotos Het maakte hen onafhankelijk.
Robert Capa made photographs that achieved their exceptionally powerful effect through his strong connection to and affection for people. This attitude, and his use of the small 35-millimeter camera, allowed him to approach his subjects and throw himself into the action as no one else. The result was a breakthrough in the history of photojournalism. icp.org/archive/robert-capa
Geboren in 1913 als André Friedmann te Boedapest. Zijn ouders stuurden hem naar Berlijn
wegens zijn politieke betrokkenheid. In Berlijn begon hij een journalistenopleiding aan de Hochschule für Politik en werkte hij eerst als fotolaborant en daarna als assistent fotografie bij een Duits fotopersbureau (Dephot). Dit startte zijn carrière als fotojournalist. In Berlijn leerde hij een harde les. Hij had nooit genoeg geld om de huur van zijn goedkope kamer te betalen. Toen hij een opdracht kreeg en hij de huurachterstand betaalde werd hij daarna op straat gezet. Hij realiseerde zich dat wanneer hij de helft had betaald hij nog een kamer zou hebben. In 1932 werden de foto's van zijn eerste opdracht (een toespraak van Leon Trotski in Kopenhagen) in de Zeitung gepubliceerd. Nadat de fascisten aan de macht kwamen in 1933 verhuisde Capa wegens zijn Joodse afkomst eerst naar Wenen en daarna naar Parijs (1934). Hij had geen geld en geen werk. Hij kreeg hier en daar wat opdrachten op het gebied van ontwikkelen van foto's.
In Parijs ontmoette hij Gerda Taro en ze werden verliefd op elkaar. theguardian/robert-capa-gerda-taro-relationship Zij verzonnen samen de naam van Robert Capa. André maakte een foto en Gerda probeerde ze te verkopen door te vertellen dat de beroemde Amerikaanse fotograaf Robert Capa ze had gemaakt. Zo kreeg zij er meer geld voor. Samen besloten ze om naar Spanje te vertrekken om verslag te doen van de Spaanse burgeroorlog aan de kant van de antifascisten. Gerda komt hierbij om het leven. Een vriendschappelijke tank rijdt per ongeluk op de wagen waar zij in zit. Capa is op dit moment niet bij haar. Wanneer hij het nieuws hoort is hij ontroostbaar. Hij zal nooit meer zo betrokken willen zijn bij een vrouw.
. 1936. Spain. Running for shelter during an air raid alarm, January 1939
Foto van Gerda Taro
De Spaanse burgeroorlog
Wat er in Spanje is gebeurd lijkt veel op wat er momenteel in Syrië gebeurd. Bombardementen, moordpartijen, een stroom vluchtelingen, uit allerlei landen komen jonge mannen en vrouwen om de kant van de anti-fascisten te strijden. De fascisten worden gesteund met betere bewapening vanuit Nazi-Duitsland en Italië. Nederlanders die meestreden met de Internationale brigades werd bij terugkomst hun paspoort afgepakt.
Op 5 september 1936 maakte Capa de foto die later bekend werd als de "vallende soldaat" (officieel noemde Capa de foto "Loyalist Militiaman at the Moment of Death, Cerro Muriano, September 5, 1936").
Na het overlijden van Gerda Taro reist Capa in 1938 naar China en emigreert een jaar later naar New York. Daar werkt hij voor het tijdschrift Collier's Weekly en later voor Life als oorlogsfotograaf in Europa. Hij wordt naar verschillende fronten in Europa gestuurd, eerst voor het tijdschrift Collier's Weekly, daarna voor Life.
Tweede Wereldoorlog
Rusland
In 1947 reisden John Steinbeck en Capa naar Rusland. Zij wilden met eigen ogen zien hoe de mensen daar leefden. Bij terugkomst in de USA was net het McCarthy tijdperk begonnen en hadden zij moeite duidelijk te maken dat ze geen communisten waren.
John Steinbeck wrote about him: “Capa was able to see and use what he had discovered. He was able to show the whole population’s hatred on a child’s face… Capa’s work is the proof of his great heart and his exuberant compassion… I frequently travelled and worked with Capa. He may have had much closer friends but nobody liked him as much as I did. He liked to seem to be easy and carefree in his work. But he was not. His photos are not accidental.”capacenter.hu/en/robert-capa/
Robert Capa ging naar Indo China om verslag te doen van het conflict tussen de Vietnamezen en de Fransen. 25-05-1954 reed hij mee op een tank, de commandant waarschuwde hem er niet van af te gaan. Hij deed dit toch, trapte op een landmijn en stierf een paar uur daarna.
De foto's van Capa zijn indringend. Ze zijn prachtig, maar vertellen over een afschuwelijke werkelijkheid. Ze hebben me geraakt. Ik ben er van uit mijn evenwicht. Ik heb lang gedacht dat we iets van de geschiedenis kunnen leren. Ik heb lang gedacht dat de verschrikkingen van de 2-WO niet meer kunnen gebeuren. Want welk weldenkend mens zou dit nog eens willen meemaken? Ik weet nog hoe geschokt ik was toen ik het woord etnische zuivering hoorde mbt de oorlog in het voormalig Joegoslavië. Dat dit zomaar werd gezegd. Dat dit opnieuw werd gezegd. Zonder dat iemand daarvan op keek.
En nu, bij wat er in Syrië gebeurd is mijn geloof in "iets leren van het verleden" helemaal verdwenen. En dat maakt me down. Ik denk nu eerlijk gezegd dat we niets leren.
Robert Capa vocht niet met oorlogstuig, maar hij vocht mee met zijn camera. Hij vocht tegen het fascisme. Hij hield van mensen. Hij maakte onvergetelijke beelden.
In 1999 kreeg de broer van Capa een bericht dat er in Mexico negatieven waren gevonden in een koffer.
Robert Capa’s frames of Republican exiles being marched to an internment camp during the Spanish Civil War, in “The Mexican Suitcase.” Credit International Center of Photography/Magnum
Robert Capa ging naar Indo China om verslag te doen van het conflict tussen de Vietnamezen en de Fransen. 25-05-1954 reed hij mee op een tank, de commandant waarschuwde hem er niet van af te gaan. Hij deed dit toch, trapte op een landmijn en stierf een paar uur daarna.
De foto's van Capa zijn indringend. Ze zijn prachtig, maar vertellen over een afschuwelijke werkelijkheid. Ze hebben me geraakt. Ik ben er van uit mijn evenwicht. Ik heb lang gedacht dat we iets van de geschiedenis kunnen leren. Ik heb lang gedacht dat de verschrikkingen van de 2-WO niet meer kunnen gebeuren. Want welk weldenkend mens zou dit nog eens willen meemaken? Ik weet nog hoe geschokt ik was toen ik het woord etnische zuivering hoorde mbt de oorlog in het voormalig Joegoslavië. Dat dit zomaar werd gezegd. Dat dit opnieuw werd gezegd. Zonder dat iemand daarvan op keek.
En nu, bij wat er in Syrië gebeurd is mijn geloof in "iets leren van het verleden" helemaal verdwenen. En dat maakt me down. Ik denk nu eerlijk gezegd dat we niets leren.
Robert Capa vocht niet met oorlogstuig, maar hij vocht mee met zijn camera. Hij vocht tegen het fascisme. Hij hield van mensen. Hij maakte onvergetelijke beelden.
Negatieven gevonden
In 1999 kreeg de broer van Capa een bericht dat er in Mexico negatieven waren gevonden in een koffer.
Robert Capa’s frames of Republican exiles being marched to an internment camp during the Spanish Civil War, in “The Mexican Suitcase.” Credit International Center of Photography/Magnum
Hier het verhaal nytimes/suitcase
Hier is nog een ongelofelijk verhaal wat er gebeurd is mbt de nalatenschap van Robert Capa. Robert Capa maakte in 1 van de laatste dagen van WOII een foto van een jonge soldaat die door een sniper werd gedood.
Lees hier hoe het komt dat het gebouw waarin dit gebeurde niet is afgebroken.
