Op onze zoektocht naar de Verborgen Tuinen"" van het Spijkerkwartier
kwamen we ook langs mooie architectuur
De Brusselse huizen
De Brusselse huizen, reeks van TWAALF HERENHUIZEN, gebouwd in 1877 door Jan Hendrik van Sluijters ('s-Gravenhage 1832-Vernon Frankrijk 1916) in opdracht van Jhr. W.P.A. Teding van Berkhout en J.H. van Sluijters zelf. De huizen zijn gebouwd in de stijl van het eclecticisme en vertonen invloeden van Franse neorenaissance. De Brusselse huizen zijn gelegen in de noordelijke gevelwand van de Spijkerstraat, gedeeltelijk tegenover de Prins Hendrikstraat. De Spijkerstraat is één van de belangrijkste straten van het Spijkerkwartier, een 19de-eeuwse wijk, waarvan het zuidelijk gedeelte voornamelijk met herenhuizen is bebouwd. J.H. VAN SLUIJTERS werd opgeleid aan de Haagse Academie voor Beeldende Kunsten, werkte vervolgens als leerling-architect in enkele randgemeenten van Brussel en verbleef daarna tot 1866 in Parijs, waar hij verscheidene herenhuizen bouwde. De invloed van de architectuur van herenhuizen in Brussel en Parijs bepaalt mede het karakter van de Brusselse huizen.rijksmonumenten/brusselse-huizen
HBS in de Schoolstraat waar Escher op gezeten heeft
In 1912 gaat Mauk op veertien jarige leeftijd, hij heeft door ziekte twee jaar schooltijd verloren, naar de HBS in de Schoolstraat. Grote indruk op Mauk maakt de hal en het trappenhuis met rijk siermetselwerk en glas-in-loodramen van het schoolgebouw. Het trappenhuis en de drie boogjes in de doorsteek op de eerste verdieping naar het handvaardigheid lokaal verwerkt Escher in zijn latere oeuvre. Behalve voor tekenen haalt hij geen goede cijfers en hij blijft in de tweede klas zitten. Zijn tekenleraar F.W. van der Haagen leert hem linoleumsneden maken, waar Mauk later veel baat bij zou hebben. Die tekenlessen en de kennismaking met de linoleumsnede zijn voor Mauk dan ook het enige positieve van zijn middelbare schooltijd. Voor de rest vond hij het vreselijk.
In de 70-er jaren woonde ik een paar jaar op kamers aan de Parkstraat in het Spijkerkwartier. Ik verhuisde en kwam er nooit meer. 2008 verhuisde mijn werkgever naar een pand dicht liggend tegen het Spijkerkwartier. Ik kon weer door mijn oude wijk wandelen, maar wat was alles veranderd. Hoge bomen, de wijk schitterend opgeknapt.
Deze week maakten mijn man en ik een wandeling door de wijk onder leiding van een IVN gids op zoek naar ""de verborgen tuinen"" van het Spijkerkwartier. Ik had gelezen dat ze er zijn, maar waar, ik had geen idee. Het was een prachtige zonnige dag. We verzamelden ons op de Steenstraat en verspreiden ons in 2 groepen door de wijk. Hier wat informatie: spijkerkwartier/groen
Mijn verwachtingen waren hoog, maar wat we te zien kregen sloeg alles. Ik dacht dat de tuinen van particulieren waren. Maar nu begrijp ik dat, op de plek waar nu de tuinen liggen, vroeger een weeshuis en drukkerijen lagen. Toen deze afgebroken werden wilde de gemeente er parkeerterrein van maken, maar de buurtbewoners wilden tuinen. Dat de bewoners hun zin kregen en zij nu de tuinen onderhouden.
Toen ik weer thuis was en op Google Earth keek drong pas door mij door dat de prachtige watertuin op de plek ligt waar ik vroeger vanaf mijn balkonnetje op de drukkerij keek.
Van de IVN gids hoorden wij het volgende:
Het landgoed Gelders Spijker
Op de plek waar nu het Spijkerkwartier ligt, lag vroeger Het Gelders Spijker. Toen het statige huis, de hoge bomen, de stille vijvers en de klaterende beek werden afgebroken kregen we het Spijkerkwartier ervoor terug.
Het Gelders Spijker stond ongeveer op de huidige kruising van de Prins Hendrik- en Parkstraat. Het bevatte 9 grote en 2 kleine kamers, een keuken en zogenaamde "domestiken" kamers, dat zijn kamers voor het personeel. Verder verschillende kelders en bergplaatsen. Op het terrein bevond zich een tuinmanswoning met stalling (voor koets en paarden) en een moestuin met zogenaamde trekkasten voor het zaaigoed. Rondom het huis was een Engelse tuin aangelegd met hoge bomen, vijvers met cascades (kleine watervalletjes) en een tuinhuisje. Om de tuin heen nog 8 hectare weiland. Historie
De gids toonde ons deze foto
In 1880 nam een onbekend gebleven fotograaf vanaf de bovenste verdieping van Emmastraat 51 deze wat onscherpe foto. De huizen links zijn nu genummerd aan de Parkstraat 116 en hoger. De woningen op de achtergrond staan aan de kruising met de Prins Hendrikstraat. Dit deel van de Parkstraat was toen enkel nog een ophoging van zand en een verdwaalde (gas)lantaarn en heette Verlengde Parkstraat. De hoge bomen rechts geven een indruk hoe het landgoed Gelders Spijker er uit gezien moet hebben. Ze staan evenals de kleine huisjes pal ten oosten van waar nu de Schoolstraat op de Parkstraat uitkomt.
Terug naar de tuinen
De Posttuin
We begonnen met de Posttuin. Een kleine maar bijzondere tuin. Het regenwater van het dak van de aangrenzende nieuwbouwwoningen wordt ondergronds de tuin ingeleid. De tuin zelf ligt in een verdiepte bak, doorsneden door een brug. De aanleg vond plaats in 1996.
Zie hier, abrikozen
De bestedelingtuin
In 1988 werd het laatste deel van het protestants bestedelingenhuis op het binnenterrein aan de spijkerstraat afgebroken. Op het vrijgekomen terrein werd een langgerekte tuin aangelegd, met enkele grasvelden in het midden en bloem-, bes-, en bottelrijke struiken langs de randen.
De Watertuin
De watertuin ligt in hetzelfde blok als de ecologische tuin. Ooit lagen daar de waterpartijen van het landgoed Gelders Spijker. Dit gegeven en daarnaast de wens ook libellen, salamanders, kikkers en padden in de buurt een kans te geven, inspireerden bewoners tot een plan voor een tuin met grote vijvers. Het terrein kwam vrij na afbraak van een drukkerij. Daarna moest een oplossing gevonden worden voor de bodemvervuiling ter plekke. Vanaf 1991 konden bewoners en gemeente weer aan het plan verder werken. In 1993 vond de opening van de tuin plaats. De tuin biedt onderdak aan tientallen beschermde planten en dieren.
Wij zagen de larve van een lieveheersbeestje, nooit eerder gezien. En zagen en hoorden veel kikkers. Wat een fantastische plek.
Vanaf dit balkon kunnen de bewoners op de tuin kijken
De Achtertuin
Na afbraak in 1985 werd de Achtertuin aangelegd naar een plan van de directe omwonenden. Zij wilden een rustige en stille plek in deze nogal drukke buurt creëren. Door de vele decoratieve vaste planten en struiken is het een echte bordertuin geworden. Talloze insecten, zoals vlinders, diverse soorten hommels en bijen op zoek naar nectar, komen op de rijk bloeiende planten af. Maar ook egels, salamanders, vleermuizen en vogels hebben hier een eigen stille plek gevonden.
De Achtertuin is overdag toegankelijk via de zijstraat tussen Schoolstraat 16 en 0.
Je loopt langs deze huizen en muren wanneer je naar de Achtertuin loopt
De Ecologische tuin
Voorheen stond hier een lederwarenfabriek. Toen de gemeente in 1983 voorstelde om op het vrijgekomen binnenterrein een parkeerplaats aan te leggen, kwamen de omwonenden in verzet. Door samenwerking van bewoners en gemeente ontstond na enkele jaren hard werken een natuurrijke tuin. De officiële opening vond plaats in 1986. Rondom een verdiept grasveld in het midden verrijst een aantal heuvels met inheemse planten, doorsneden door trapjes en kronkelpaadjes. Dat maakt de tuin spannend en aantrekkelijk voor kinderen. Door zijn vormgeving is de tuin ook geschikt voor muziek- en theatervoorstellingen.
Een vleermuis toren
In/ Uitgang
Nog een paar foto's. ik weet niet meer in welke tuin ik ze heb gemaakt ;-)
De Brusselse huizen, reeks van TWAALF HERENHUIZEN, gebouwd in 1877 door Jan Hendrik van Sluijters ('s-Gravenhage 1832-Vernon Frankrijk 1916) in opdracht van Jhr. W.P.A. Teding van Berkhout en J.H. van Sluijters zelf. De huizen zijn gebouwd in de stijl van het eclecticisme en vertonen invloeden van Franse neorenaissance. De Brusselse huizen zijn gelegen in de noordelijke gevelwand van de Spijkerstraat, gedeeltelijk tegenover de Prins Hendrikstraat. De Spijkerstraat is één van de belangrijkste straten van het Spijkerkwartier, een 19de-eeuwse wijk, waarvan het zuidelijk gedeelte voornamelijk met herenhuizen is bebouwd. J.H. VAN SLUIJTERS werd opgeleid aan de Haagse Academie voor Beeldende Kunsten, werkte vervolgens als leerling-architect in enkele randgemeenten van Brussel en verbleef daarna tot 1866 in Parijs, waar hij verscheidene herenhuizen bouwde. De invloed van de architectuur van herenhuizen in Brussel en Parijs bepaalt mede het karakter van de Brusselse huizen. rijksmonumenten/brusselse-huizen
