maandag 6 september 2021

FABS.........fabeltjes en beeldvorming.


Wat hebben de Taliban met de Engelse schrijfster Jane Austen ( Pride and Prejudice) die rond 1800 leefde met elkaar te maken?

Toen Kabul ingenomen werd door de Taliban en wij de verschrikkelijke beelden van het vliegveld zagen, vroeg ik me af, wat is hier in godsnaam aan de hand?  Dan pas dringt tot me door dat Donald Trump februari 2020 een akkoord heeft gesloten met de Taliban. Was me dit nieuws helemaal ontgaan? Blijkbaar. 

Hoe kan het dat nadat dit anderhalf jaar terug is afgesproken nu ineens gezegd wordt dat alles zo onverwacht komt en er klaarblijkelijk niets geregeld is? Hoe kan dit? Ik besluit het uit te gaan zoeken en begin naar informatie te zoeken. In de stortvloed aan informatie valt me een bericht op van Bette Dam.  Zij valt me op omdat ze zegt: De Taliban wilde zich overgeven aan het door de Amerikanen gesteunde Afghaanse gezag. De Afghaanse president belde blij met Donald Rumsfeld.  Zijn reactie: Niets daarvan, een overgave accepteren wij niet. Wij sturen nog meer troepen. Echt? Lees hier het verhaal, vn.nl. Ik geloof mijn ogen niet. Ik besluit het boek te kopen.

Tegelijkertijd koop ik het boek wat Lucy Worsley over Jane Austen schreef. Vanaf bladzijde 1 trekt Lucy mij bij de les. Welke les? FABS.........fabeltjes en beeldvorming. 

Lucy Worsley is een jonge, Engelse historica. Ik ken haar in eerste instantie van de tv. Lucy heeft mooi, blond haar en van plezier en intelligentie stralende ogen. Ze draagt kleren die ik nooit iemand anders zie dragen, maar toch van deze tijd zijn. Een mix tussen de classy stijl van Jacky Kennedy en de heldere kleuren die de Engelse koningin draagt. Fel kobaltblauw, stralend geel, heftig roze. In haar programma's duikt zij ineens op als Marie Antoinette, compleet met torenhoog poeder kapsel of een naaistertje uit de tijd van de Amerikaanse revolutie. Het zijn mooie beelden, maar haar boodschap is altijd scherp, vlijmscherp. En dat is FABS. Geschiedenis bestaat uit overlevering, een deel is FABS/ Beeldvorming, maar wat gebeurde er echt? Dat interesseert haar. 

Lucy Worsley begint met te vertellen over de ouders van Jane. De vader van Jane is al jong wees. Gelukkig neemt een familielid hem onder z'n hoede en stuurt de jongen naar de Oxford universiteit. Met zijn zusje is het een heel ander verhaal. Eerst probeert ze haar hoofd boven water te houden door te werken als naaister. Maar in het Londen van die tijd is een naaister bijna synoniem aan een prostituee, dit vindt de familie maar niets. Nee, zeggen ze tegen haar, waarom ga je niet naar India, onze nieuwe kolonie? Er zijn daar zoveel jonge ongetrouwde mannen die dolgraag een vrouw willen. Dus gaat Phila met de stoomboot naar India. Het lukt haar inderdaad een echtgenoot te vinden. Maar....... ze wordt ook de minnares van de gouverneur. Ze brengt een dochtertje ter wereld. Wie is de vader? Wie zal het zeggen? De gouverneur besluit dat hij 10.000 pond op Eliza vast wil zetten, een enorm bedrag voor die tijd. Wanneer Phila na het overlijden van haar man terugkeert naar Engeland wonen zij en Eliza een poosje bij de Austens. Eliza en haar moeder hoeven zich geen financiële zorgen meer te maken. Heel anders zal het met Jane, haar moeder en haar zusje Cassandra aflopen.

De broers van Jane zal het ondertussen goed vergaan. Twee gaan naar de Marine, verwerven daar topposities, 1 studeert in Oxford en wordt dominee, 1 wordt advocaat en 1 wordt geadopteerd door een rijke familie. Hij zal alles van deze rijke mensen erven, twee enorme landgoederen met prachtige huizen. Van de dochters, wordt verwacht dat ze zullen trouwen en daarmee uit de verantwoordelijkheid van de familie zijn. Alleen......... Jane en Cassandra schieten niet op. Daarom hakken de vader en moeder de knoop door. Ze gaan met beide dochters verhuizen naar Bath. The place to be, concerten, balls, winkels, lukt het hier niet een goede echtgenoot te vinden dan lukt het nergens. Maar het noodlot slaat toe. De vader overlijdt en de vrouwen hebben geen geld genoeg om hun woning te blijven betalen. Dus verhuizen ze, en later nog een keer tot ze in een soort achterbuurt wonen. Dit wordt de broers te gortig. Een van hen die bij de Marine zit is net getrouwd, hij moet weer weg. Hij vraagt zijn moeder en zussen bij zijn pas getrouwde vrouw in te trekken. Wanneer Frank terugkomt moet er een andere oplossing komen. Gelukkig gaat een huurder op 1 van de landgoederen van de rijke broer weg. Edward vraagt hen daar te komen wonen. Eerst verbouwt hij het huis nog. Het is een mooie cottage, waar een weg langs loopt, met druk verkeer van koetsen. Hij laat het raam van de woonkamer dichtmetselen zodat men vanuit de koetsjes niet naar binnen zal kunnen gluren. In dit huis zal Jane de rest van haar leven blijven. Ze is er gelukkig.

Pointe van dit verhaal? 

Vrouwen hadden geen rechten

Terug naar het begin. Waarom waren wij eigenlijk 20 jaar in Afghanistan? Volgens de president van de USA  niet om een land op te bouwen. Waarom wel. Om de terroristen te verslaan? Nu blijkt de Taliban wilde zich overgeven en  Osama Bin Laden werd gedood. Waarom bleven ze er dan nog veel langer? Wat is nu eigenlijk de werkelijke reden? Behalve de FAB's, de fabels die ons verteld werden? 

Ik zie zoveel tranen vloeien bij het idee dat die arme vrouwen van Afghanistan aan hun lot worden gelaten. Het lijkt wel alsof we tegen ons zin het land worden uitgegooid. Maar we gaan vrijwillig, weet je nog? 

Het klinkt alsof zij terug naar de barbarij gaan 

En wij terug naar onze hoogstaande cultuur waar mannen en vrouwen gelijk zijn

Zij hebben een eeuwenoude cultuur, waar wij klaarblijkelijk niets van begrepen hebben. wiki/Pashtunwali. Ik hoop voor hen dat ze nu na al die jaren van oorlog de kans krijgen hun land op te bouwen. Ik lees in het boek van Bette dat er in de tijd voordat de Taliban als "schurkenstaat" werd afgeschilderd (onder Bill Clinton werd de Taliban erkend als regering), meisjes en jongens naar school gingen en dat er voor de oudere meisjes illegale scholen kwamen die na verloop van tijd gedoogd werden. Indertijd werd door de Taliban nagestreefd een gesegregeerde staat ala Saoedi Arabië te creëren, met mannen en vrouwen blokken binnen de maatschappij. Echt, het was me even ontgaan dat Saoedi Arabië dit heeft. Waarom wordt de een afgeschilderd als terroristisch en het andere land de grote vriend van de USA?

Horen vrouwenrechten bij onze cultuur? 100 jaar geleden, pas 100 jaar geleden komen er vrouwenrechten zoals wij die nu kennen. Ze werden verworven door de suffragettes. Deze kwamen in de gevangenis voor hun ideeën en acties. Ze vochten niet alleen tegen mannen die vast hielden aan hun rechten maar ook tegen vrouwen die anti waren. 

Nederlandse vrouwen kregen in 1917 passief kiesrecht en in 1919 actief kiesrecht. Vrouwenrechten is niet iets wat vanzelfsprekend bij onze cultuur hoort, onze cultuur is toch niet 100 jaar geleden ontstaan?  Er is hard voor gevochten en we moeten waaks blijven. Want lees dit eens: me-to-we/de-ontmande-man. Wat in dit artikel beschreven wordt zit bij ons in de Tweede Kamer, het Forum voor Democratie. Ze noemen het CultuurmarxismeCultuurmarxisme is een theorie die veronderstelt dat linkse marxistische ideeën en denkers verantwoordelijk zijn voor het ondermijnen en omverwerpen van de Westerse cultuur, o.a. het feminisme. Laten we dus eerst maar eens een paar honderd jaar wachten voor we zeggen dat het bij onze cultuur hoort. 

Bette stelt zich een aantal vragen en 1 behelst ons systeem van journalistiek:

Maar mijn jarenlange journalistieke betrokkenheid en aanwezigheid hebben mij ook gedwongen om vraagtekens te zetten bij de rol van de internationale media, met name de grote Amerikaanse en Europese nieuwsagentschappen, televisiestations en kranten. 

  • Want wat als ze in al die jaren een breder scala aan bronnen hadden gezocht voor hun oorlogsverslaggeving, en niet zo unilateraal vertrouwden op de generaals, diplomaten en andere woordvoerders en vertegenwoordigers van de War on Terror? 
  • Wat als ze de moeite hadden genomen om iets vaker met al die altijd bereidwillige Afghanen te praten en hadden laten zien dat het land zoveel meer was dan een broedplaats voor terroristen. 
  • Wat als ze de aanwijzingen hadden overwogen dat de Taliban zich in feite zeer snel hadden overgegeven, en de kansen hadden onderzocht op een binnenlandse Afghaanse politieke agenda in het licht van de internationale oorlog tegen het terrorisme die tot doel had de verslagen Taliban te omsingelen? 
  • Wat als de internationale media in die beginjaren niet automatisch elke aanval in Afghanistan aan de Taliban toeschrijven zonder zelfs Afghaanse bronnen naar de feitelijke omstandigheden te vragen?
Ik vraag me af zijn Fab's, fabeltjes hetzelfde als fake news? 
Is beeldvorming fake news?
Wie scheppen deze Fab's, deze fabels?
En waarom?

.

.

Boekenproject 2014

Boekenproject 2014

Boekenproject 2015

Boekenproject 2015