K L E U R R I J K: 05/02/22

maandag 2 mei 2022

Freeweelin' Bob Dylan en Suze Rotolo vertelt erover.

Soms kun je van plaatsen op de aarde houden, terwijl je er nooit bent geweest

Het kan zijn dat je erover leest

In dit geval komt het door een foto

Een foto van Jones Street in New York City

DE MENSEN OP DE FOTO ZIJN

Bob Dylan, dan 20 jaar oud en Suze Rotole, 17 jaar

Ze zijn zo verschrikkelijk verliefd op elkaar

Hij is nog maar kort in New York, zij is er geboren. Hij zingt in kleine barretjes in Greenwich Village, een wijk in NYC. Hij speelt harmonica, staat achter bekende zangers en treedt af en toe met hen op. Zij is een "red diaper baby". Zo noemen ze kinderen van communisten, haar vader en moeder zijn communist, haar vader speelt een rol in de vakbond. Zij heeft het gevoel anders te zijn dan de kinderen op school. Haar ouders hebben boeken en muziekplaten. Bij de andere kinderen is zoiets niet te vinden. Het zijn de jaren 50 en de Koude Oorlog is gaande. Communisten worden vervolgd in de USA. Je kunt altijd door een verrader worden aangegeven, vrienden van hen overkomt het.

In de vroege jaren 60 ontmoeten Bobby en Suze elkaar. Zij is maatschappelijk bewust, hij niet. Hij is een grote fan van de folksingers Pete Seeger en Woody Guthrie, hij wil hetzelfde als hen, een folk-singer worden. Later zal hij vertellen "Vanaf het begin dat ik een glimp opving van Suze, werd ik verliefd. Ik kon mijn ogen niet van haar afhouden. Ze was het meest erotische dat ik ooit had gezien. Ze had een lichte huid en gouden haren, een volbloed Italiaanse", herinnert hij zich. Behalve dit bracht zij hem ook in contact met kunst, met boeken en dichters. Zij bracht hem in contact met Rimbaud en Bertold Brecht en wakkerde zijn maatschappelijk bewustzijn aan.

De jaren 60. Na WO-II groeide de economie in de USA enorm, Koelkasten, wasmachines, auto's dat was waar mensen mee bezig waren en er ontstonden sub-urbs. Gegoede Amerikanen trokken weg uit de stad naar buitenwijken. Mannen werkten, vrouwen verdwenen weer achter het fornuis. Tijdens de oorlog hadden zij de mannen vervangen die aan het front vochten maar daar kon na het einde van de oorlog geen sprake meer van zijn.

NYC is nu grotendeels schitterend. Wanneer je door Greenwich Village loopt is het echt prachtig. Ik wil er zo naar toe. Nu wonen de rijken er. Toen was het anders. Huurprijzen waren laag, Greenwich Village was bohemien. Kunstenaars, vrijbuiters, rockers, alternatievelingen kwamen naar de wijk. Op pleinen werd folkmusic gespeeld. En allengs groeide de kloof, de kloof tussen de gesettelden en de jeugd. Er was al rock and Roll geweest, maar nu kwam er meer bij. De oorlog in Vietnam brak uit en de jeugd kwam in opstand. Zoals Suze in haar boek schrijft, op je 18-e mocht je vechten in een oorlog, maar je mocht niet stemmen. Suze was al vanaf haar jeugd betrokken bij de burgerrecht beweging, een van de marsen werd de beroemde mars waarbij Marten Luther King zijn speech houdt. In de USA bestaat dan nog steeds segregatie. In Zuidelijke staten mogen zwarten niet in gebieden komen van witten. Maar ook in New York heerst racisme. De zangeres Billie Holiday kan er alles over vertellen.

Bob Dylan werd door dit alles beïnvloedt. Hij had de gave, woorden te kunnen vinden, woorden om wat innerlijk leeft uit te drukken. Hij hield ervan verhalen te vertellen en hij begin zelf teksten te componeren, teksten die wereldberoemd zullen worden.

Freeweelin' Bob Dylan is zijn tweede plaat. Er moest een foto-shoot worden genomen. Ze woonden toen in New York op de 4- the Street, vlakbij Jones Street. De fotograaf maakt binnen bij hen meerdere foto's, allemaal even mooi. Dan zegt hij zullen we even naar buiten gaan? Bob trekt een veel te dun jack aan. Buiten vriest het, er ligt sneeuw. Maar het jack zit lekker. Ze lopen naar Jones Street en daar wordt de iconische foto genomen.

Nog steeds na zoveel jaar bezoeken jonge stelletjes Jones Street om van zichzelf een dergelijke foto te maken. Maar er is een geheim. De fotograaf gebruikte een Hasselbach camera. Deze camera hing op zijn buik. Hij nam de foto dus van een lager standpunt dan wij met onze moderne camera's gewend zijn te doen. Haselbach+camera.

Ik heb het boek gelezen dat Suze Rotolo geschreven heeft over haar jaren met Bob Dylan. Ik was zo verrukt toen ik ontdekte dat dit boek bestaat. De gebeurtenissen gezien door haar ogen. Ze heeft lang gewacht met dit boek te schrijven. Ze vond het allemaal te persoonlijk. Maar in de loop der tijd schreven Jan en Alleman over deze periode en soms herkende ze niet eens wat er beschreven werd en realiseerde ze dat haar herinneringen waardevol zijn.

Ze vertelt over het begin van hun liefde, over de manier waarop Bob steeds beroemder wordt en er steeds meer mensen komen die rond hem heen wilden zijn. Men verwacht van haar dat zij zichzelf wegcijfert. Maar ze is nog zo jong, ze moet nog helemaal ontdekken wie ze eigenlijk is, laat staan dat ze een persoon kan zijn die altijd voor een ander klaarstaat. Zij heeft ook idealen, ze wil kunstenares worden. Hoe dit alles haar steeds meer gaat benauwen, hoe haar moeder en zus Bob niet mogen en hij hen niet, de ruzies waar zij tussen in zit. De relatie loopt stuk. Het doet pijn. Ze is volkomen van de wijs. Maar in de loop der tijd krabbelt ze weer overeind. Ze gaat werken als kunstenaar in theaters.

Ze vertelt over de moord op Kennedy, de oorlog in Vietnam, de Cuba crisis en later haar reis naar het Cuba van Fidel Castro. De overheid had een ban uitgesproken over deze reis. Maar de groep mensen waar zij bij hoort vindt dat een vrij burger in een vrij land moet kunnen reizen naar elk land wat hij of wil. Ze wil met eigen ogen gaan kijken of het waar is dat kunstenaars er worden onderdrukt. Cuba ligt op korte afstand van de USA, maar zij moesten een omweg maken via Londen en Warschau (sec). De FBI die bij haar aanklopt. Zij beschrijft hoe anders het New York van toen was. Soho, wat nu een toeristische trekpleister is toen vol met fabrieken. Hippe kroegen van nu waren toen de plaatsen waar de arbeiders iets dronken. Stomtoevallig vind ik vandaag een blog van iemand die in New York woont en foto's post uit de jaren 90. Ik vind nog wat leuke blogs.

Ik vond het boek van Suze Rotolo omdat ik op zoek was naar een boek wat de geschiedenis en gentrificatie van de stad vertelt. Jammer genoeg heb ik het boek wat ik zo graag zou lezen nog niet gevonden. Nu doe ik het met blogs. Trouwens ook heel erg leuk.

En..... ik wandel heel veel door New York. Ik laat jullie een niet al te lange wandeling zien die James en Karla met hun hond Hudson maken langs alle plekken in New York die iets voor Bob Dylan betekenden. James en Karla zijn fotografen die het tot hun taak hebben gemaakt om de kleine ondernemers van New York te ondersteunen.