Mijn biografieproject 2023, biografieën over Simone de Beauvoir - nr 1.

 
Nu, zo'n aanmoediging te krijgen om over de biografie van Simone de Beauvoir te schrijven als ik van Judy kreeg, is natuurlijk hartstikke leuk. 

Het boek rechts kocht ik een jaar geleden. Ik leende het uit aan een vriendin en toen ze het terugbracht had ik zo'n zin het nog een keer te lezen. Het is een moderne biografie waarin volgens de schrijfster een nieuw licht op Simone wordt gelegd. Kate Kirkpatrick spreekt geregeld over de biografie die Deirdre Bair schreef. Ik heb dit boek nu uit de bieb en het is een heel mooie biografie, ik steek er zoveel van op.  Deirdre Bair zag niet alle informatie, zoals dagboeken, mbt Simone de Beauvoir toen ze de biografie schreef. Kirkpatrick kan hier wel uit putten en wil via haar boek aantonen dat Simone de Beauvoir veel oorspronkelijker en onafhankelijker van Sartre was dan veelal in de pers werd aangenomen. Er is onnoemelijk veel over Sartre en Simone de Beauvoir geschreven en geregeld kwam zij er slecht vanaf. Ze zou geen originele gedachtes, geen filosofie uitgedacht hebben, alles komt op conto van Sartre. Kirkpatrick toont aan dat het wel eens omgekeerd kan zijn. Dat Sartre doorborduurde op haar ideeën. Maar.......... Simone had er een handje van om zichzelf ondergeschikt te maken in sommige van haar uitingen. Waarom deed ze dat? Deze vraag wordt geregeld gesteld door Kirkpatrick. Een van de redenen die ze opgeeft is de tijdgeest waarin Simone opgroeide. Mijn hemel mensen, hoe kreeg deze vrouw met het intens scherpe verstand het voor elkaar zich los te maken van haar milieu? Ik ben nu in het eerste deel van de biografie van Deirdre Bair bezig en langzaam wordt het me duidelijk wat dat inhoudt, de tijdgeest van dat moment.

 

De ouders van Simone. Let eens op hun kleren, zeer gegoede bourgeoisie

Bij haar geboorte in 1908 had men nooit gedacht dat er een baby geboren zou worden die een leven zou kunnen leiden zoals Simone deed. Ze groeide op in Parijs in een familie uit de ‘haute bourgeoisie’, in een streng katholiek, van standsbesef doordrenkte wereld. Toen de ouders van Simone trouwden dachten zij dat Francoise, haar moeder, een bruidsschat mee zou krijgen. Echter dit gebeurde niet. Haar familie raakte het geld kwijt o.a. in WO I, dat was een tegenvaller. De vader van Simone had acteur willen worden, wat niet van zijn ook intens keurige familie mocht. Hij werd uiteindelijk jurist, wat hij vreselijk vond. Het geld dat hij had belegde hij niet goed en de familie verarmde.

BRUIDSSCHAT

In het eerste deel van het leven van Simone kom ik dit woord "bruidsschat" geregeld tegen. In het begin van hun huwelijk leven de vader en moeder van Simone zoals dit toentertijd normaal was bij de hogere bourgeoisie, maar dit zou drastisch veranderen. Door geldgebrek moesten ze verhuizen en kwamen in een donker huis terecht. Francoise moest zelf alle huishoudelijk werk doen, want geld voor een dienstbode was er niet meer. Een onvoorstelbare schande en bron van schaamte voor haar. Francoise was opgegroeid in een tijdperk dat vrouwen 1 taak in het leven hadden, trouwen en kinderen krijgen, een huishouding runnen en het leven aangenaam maken voor je man. Dat zij een dochter kreeg die altijd met haar neus in de boeken zat, die weigerde om huishoudelijk werk te doen, die ernstige driftbuien kreeg wanneer zij haar zin niet kreeg, was moeilijk te verteren voor Francoise. Er ontstaan grote problemen tussen moeder en dochter, waarbij Francoise aan het kortste eind trekt. Georges, Simone's vader vond zijn dochter Simone leuk, hij placht te zeggen: "Zij denkt als een man". Maar toen Simone in de puberteit kwam was zijn interesse over en kon hij vaak hatelijke opmerkingen tegen Simone maken. Simone mocht studeren, maar Francoise hield haar kort. Zo mocht zij een filosofie cursus volgen, nieuw voor meisjes, waarbij de moeders aan de kant zaten om mee te luisteren. Gaat alles wel volgens de katholieke, conservatieve normen? 

Simone volgt goede opleidingen, opleidingen dit vaak voor het eerst voor meisjes werden opengesteld. Hier ontmoet zij een meisje, wat haar hartsvriendin zou worden, Elisabeth Lecoin, die Zaza genoemd werd. Zaza komt uit een rijke, zeer katholieke familie. De moeder van Zaza speelt een belangrijke rol in het leven van Zaza. Simone trotseerde haar ouders in alles, Zaza wilde doen wat haar moeder goed vond, maar........... had ook een leven als studente.

Élisabeth ("Zaza") Lacoin en Simone de Beauvoir in 1928

Bekijk deze foto eens en vergelijk hem met de foto van de ouders van Simone, het verschil in kleding

Jongeren met hun "Flapper" mode, korte rokken, haren afgeknipt in een bob

Het moet voor de ouders ongeveer zijn geweest zoals onze ouders meemaakten in de zestiger jaren, minirokken en jongens met lang haar, shocking

Zaza wordt verliefd op een medestudent, Merleau Ponty, ook uit een katholiek geslacht, hij ook op haar. Alles o.k. zou je denken, zo dacht Simone ook. Ze waren zo gelukkig, waarom duurde het toch zo lang voordat Merleau Ponty zich uitsprak? De familie van Zaza ontmoette hem en vond hem een prima kerel. En toch..... het hoge woord, verloving, huwelijk kwam maar niet. 

 

Dan krijgt Simone een brief van Zaza, die haar in de war maakt. Zaza schrijft dingen als "mogen de zonde van de ouders verhaalt worden op de kinderen". Simone maakt zich zorgen. Niet lang daarna krijgt ze weer een brief, Zaza is overleden. Het blijkt dat zij ernstig ziek geworden is, ook ernstig overstuur was, ziek werd...... Simone is er ontdaan van en probeert door erover te schrijven te begrijpen wat er gebeurd is, zij fantaseert over mogelijke oorzaken. 

Tientallen jaren later ontvangt Simone een brief van een familielid van Zaza, eindelijk wordt het duidelijk. Dit familielid schrijft de brief omdat ze in de memoires van Simone de Beauvoir leest hoezeer Simone hierover tobt. 

De ouders van Zaza zouden Zaza een bruidsschat meegeven van 240.000 franc. Om zeker te zijn dat de familie van Merleau Ponty O.K. is nemen zij een detective in de arm. Die ontdekt dat Merleau Ponty een onecht kind is. De rapen zijn gaar......Zaza krijgt het te horen. Zij raakt in een gewetens conflict. Zij wil haar moeder gehoorzamen, maar is zo verliefd. Wanneer zij blijft twijfelen zegt haar vader, dat hij alles publiek zal maken. Ook Merleau Ponty krijgt het te horen, hij wist van niets. Ook hij wil de ouders van Zaza niet tarten. Hij heeft huwbare zussen en wil hun kansen op een huwelijk niet vergooien.

Bruidsschat, ik probeer te begrijpen wat dit betekent. Ik lees ergens dat het een middel is om fortuin zeker te stellen. Maar waarom zou je als familie een deel van je fortuin overmaken naar de familie van de echtgenoot, vrouwen in die tijd zijn handelingsonbekwaam? Ik kan er heel weinig over vinden op internet. Wel wat algemeenheden. Mijn vragen:

• Wat was het doel van de bruidsschat?
• Zaza wordt ernstig beknot, gebeurde dat vaker? Beknotte een bruidsschat veel meisjes?  
• Vrouwen konden niet erven. Was het daarom dat meisjes op deze manier toch ook wat vermogen kregen? Maar het was haar man die erover besliste. 
• Hoe zit dit momenteel, speelt het nog steeds een rol binnen dit soort kringen?
• Ik zoek nu al een paar dagen op internet naar verduidelijking, niet te vinden. Wel vind ik dit: 

ZAZA'S MANIER: OPOFFEREND SLACHTOFFER OF ALTERNATIEF ROLMODEL? op JSTOR

BIOGRAFIE PROJECT 2023

Friedrich Nietzsche - Curt Paul Janz

Marx, Wagner, Nietzsche - Herfried Munkler

Achter de Facade - Kees en Chrisje Brants

George Sand, een leven in rebellie en liefde - Daphne Schmelzer

Simone de Beauvoir - Kate Kirkpatrick

Simone de Beauvoir - Deirdre Bair