K L E U R R I J K: 10/08/19

dinsdag 8 oktober 2019

Voor mijn boekenproject 2019 las ik Misia door Misia Sert.

Een Facebook vriendin die ook veel van lezen houdt en een blog "Brimboek" bijhoudt waarin ze over de boeken vertelt die zij leest, luistert de laatste tijd ook veel naar podcasts en luisterboeken. Zij vertelde vol enthousiasme over een podcast via Klara over Misia Sert. Omdat ik niet zo van luisterboeken houd dacht ik misschien is er ook een boek over haar te vinden in de bibliotheek. Het blijkt dat in het magazijn haar autobiografie bewaard wordt. klara/misiasert. Ik had nog nooit gehoord van Klara en van Misia Sert. Klara blijkt Belgisch en de podcast over Misia is prachtig.

Misia dicteert het boek aan een jongere bewonderaar wanneer zij oud en blind geworden is. Zij kijkt terug op haar lange leven waarin ze zoveel meemaakte. Regelmatig kan ik bijna niet geloven wat ze vertelt.

Zij is de inspirator en vertrouwelinge geweest van veel kunstenaars. Picasso, Proust, Colette, Mallarmé, Verlaine, Cocteau, Monet, Stravinsky, Diaghilev, Apollinaire, Chanel, Paul Verlaine and Oscar Wilde. Zij staat model voor Madame Vendurin in de boeken van Proust. Zij helpt de kunstenaars financieel. Zo helpt ze o.a. Jo van Gogh na het overlijden van Theo, de broer van Vincent van Gogh, door 150 schilderijen te kopen, zodat ze financieel verder kan. Wanneer de uitvoeringen van de Ballets Russes op grote weerstanden stuit koopt zij de kaarten van de lege stoeltjes op, zodat Diaghilev verder kan met zijn werk.

Renoir loved Misia’s joie de vivre. She looked like one of his extended ‘family’ of models and he constantly pleaded with her to be allowed to paint her with her breast bared, though that wish was never granted. Eventually, the Natansons’ personal art collection – which the perennially cash-strapped Thadée would later have to sell – included Renoir paintings, plus 19 Bonnards and 27 Vuillards, as well as many works by Cézanne, Delacroix and Seurat. Satie resented Misia’s tampering in his artistic process, stating: “Misia is a lovely cat – so hide your fish.” Nevertheless, Picasso became so attached to Misia that he asked her to witness his wedding to Olga Kokhlova, one of Diaghilev’s dancers. misia-sert-pianist-and-patron-of-the-arts

Proust called her “a monument of history"

Achtergrond Misia

De grootvader Van Misia was vioolvirtuoos en verdient hiermee een fortuin. Tijdens een tournee door Rusland ontmoet hij een Russisch meisje uit de hoge aristocratie met wie hij in het huwelijk treedt. Haar oma hield een gigantische salon in Halle, in de buurt van Brussel waar de Belgische koningin, vrienden en kunstenaars langskwamen. Het was een geweldige tijd met grote feesten, muziek en lekker eten. canvas/servais-de-paganini-van-halle. De grote muzikaliteit van Misia wordt ontdekt en Fauré als haar pianoleraar aangesteld. Misia ontwikkelt zich tot het niveau van een concertpianiste en zal hier haar hele leven plezier van hebben.

De vader van Misia trouwt na het overlijden van haar moeder opnieuw en Misia's komt bij haar stiefmoeder te wonen. Het klikt niet en Misja wordt naar een kostschool gestuurd. Zij vindt het er vreselijk. Haar vader trouwt opnieuw. Wanneer ze ruzie krijgt met haar nieuwe stiefmoeder vlucht ze het huis uit, leent bij een vriend 4000 franc en vertrekt naar Engeland. Na een paar maanden keert ze terug, omdat haar geld op begint te raken geeft ze pianolessen. Op haar vijftiende ontmoet ze Thadee Natanson, neef van haar stiefmoeder. Hij vraagt onmiddellijk om haar hand bij haar vader. Zij trouwen. Zij kopen het huis La Grangette in Valvins. Thadee geeft samen met zijn broer een literair tijdschrift uit en zij wordt het middelpunt van La Revue Blanche. Hierdoor leert zij mensen kennen als Leon Blum, Paul Valery, Mallarme, Vuillard, Bonnard, Debussy en nog veel meer. In hun huis trekken Vuillard en Bonnard in en Toulouse Lautrec komt geregeld een paar keer per week en al deze mensen vinden in haar een klankbord, spelen hun composities eerst aan haar voor, schilderen en tekenen haar en worden op haar verliefd. Mallarmé is hun buurman. Ze leert Picasso kennen. Ze gaat op bezoek bij Emile Zola en zijn vrouw. Met Thadee bezoekt ze Ibsen in Zweden.

The Natansons stayed even closer, round the corner at La Grangette. Thadée Natanson, the editor of La Revue blanche, was married to Misia, an accomplished pianist and legendary muse of the Paris art scene – it was to her that Ravel dedicated his Waltz. Mallarmé dined with them almost every night, arriving in clogs which he would take off in the hall, a red lantern in one hand, a bottle of top-class red wine in the other. “In exchange for his fairytales, I played him some music,” Misia reported. “Never did I have such a marvellous listener.” francetoday/the-poet-stephane-mallarme-and-his-influence-on-the-impressionists/

Misia with Renoir after the funeral of Stéphane Mallarmé

Thadee krijgt financiële problemen. Zij ontmoeten Alfred Edwards, een krantenmagnaat. Hij is getrouwd, maar hij wordt gek op Misia en blijft haar volgen. Nu zouden we zeggen dat hij haar stalkt. Hij benoemt Thadee als algemeen directeur van een kolenmijn in Kolosjvar in Roemenië. Misia reageert erop door haar man te vertellen dat hij niet wijs is, dat Edwards probeert hem weg te lokken omdat hij verliefd is op haar, maar Thadee luistert niet en vertrekt. Ze wijst Edwards 80 keer af. Thadee raakt nog verder in de schulden en smeekt Misia vanuit Roemenië "het te regelen". Dan geeft ze toe. Edwards betaald de schulden van Thadee en zij zal met hem trouwen. Supersnel regelt hij zijn en haar scheiding. Later zal haar hetzelfde overkomen, Edwards wordt opnieuw verliefd op een jonge vrouw, Genevieve Lantelme. Ik ontdek dat er een blog is over deze actrice, verbinina/genevieve-lantelme. Misia is opnieuw een gescheiden vrouw. Misia ontmoet haar derde man Jose Marie Sert.

Jose Marie Sert is een veel gevraagd kunstenaar, hij schildert plafonds en muren. Opnieuw is zij gelukkig. Van deze man houdt zij echt en haar hart breekt dan ook wanneer na een jarenlang huwelijk ook hij verliefd wordt op een jonge vrouw. Misia houdt ook van dit meisje en een poos trekken ze met hun drieën op. Maar dan trouwen Sert en Roussy. Hoe dit gaat is een schrijnend verhaal.

Na de scheiding met Sert gaat het slecht met Misia. Het is een enorme klap voor beiden wanneer Roussy sterft. Wanneer ook Sert overlijdt heeft het leven weinig betekenis meer voor Misia. De laatste zin in het boek: Met zijn dood verloor mijn leven alle zin.

De kunstenaars die zij kent zijn nu allemaal beroemd, in haar tijd waren ze onbekend. Misia krijgt later het verwijt dat ze niet alles heeft bewaard wat ze van de kunstenaars kreeg. Een tekening op een servet, een bord van Picasso. Haar reactie is dat achteraf dit gemakkelijk verweten kan worden. Maar dat het toen gebeurtenissen waren die heel natuurlijk schenen. Picasso schilderde zijn borden niet met het idee om ze in een museum op te hangen. Ze hadden er soep uit kunnen eten en ze hadden borden kunnen breken. Dan zou hij daar zelf het meeste plezier van hebben gehad. Een tekening op een servet was een gezellige onderbreking van een diner. Niet iets om te bewaren. Zij vertelt van een kunstenaar die 300 franc voor een schilderij kreeg, hier blij mee was. Maar furieus toen hij hoorde dat het voor het tienvoudige was verkocht. Zij kende de werkelijkheid waarin de kunstenaars zich bevonden. Haar mening is interessant wanneer zij kunstkenners en kunstbespotters hekelt. Van beide moet ze weinig hebben.

In het boek ga je van tijdperk naar tijdperk. Heel interessant. Misia koopt als een van de eersten een auto. Ze maakt WOI en WOII mee. Tijdens de laatste oorlog probeert Sert zoveel mogelijk Joodse vrienden te helpen. Schrijnend is de brief van Max Jacob die ze ontvangen waarin hij om hulp vraagt voor zijn zus.

Chanel wordt haar beste vriendin. Later, wanneer Chanel affiniteit met de nazi's krijgt verkoelt het wat. Chanel verwijt haar haar rare vrienden, Joden en homo's. Maar wanneer Misia op hoge leeftijd overlijdt is het Chanel die haar wast, aankleedt en de begrafenis regelt. Misia 's rouwdienst wordt in de Poolse kerk Église Notre-Dame-de-l'Assomption Paris gehouden en ze wordt op het kleine kerkhof Cimetière de Samoreau in de buurt van Mallarmé begraven.

Ik vind het boek zo mooi dat ik het zelf wil kopen. Ik kijk bij Bol.com en zie dat het tweedehands te koop is voor 75 euro. Wow...……. het is de eerste keer da tik een dergelijke prijs zie voor een tweedehandsboek.

Ik blijf al de tijd dat ik me nu met Misia bezig houd verbaast dat ik niet eerder over deze vrouw hoorde.
misia-sert
parisartstudies- lifeline
_Misia_Sert_as_a_muse_and_patron_to_painters
shrimptoncouture/codie-young-as-misia-sert-for-vogue-germany