Van de week keek ik naar een documentaire van de Amerikaanse filmmaker Michael Moore 3doc
Hij bestormt Europa, in de trend van alle bestormingen die de USA deed, Korea, Vietnam, Irak, Afghanistan, wat alleen ellende en veel geld kostte. Maar hij wil nu eens goede ideeën opdoen en mee terug nemen naar de USA. Ik heb af en toe hartelijk gelachen. En vraag me af hoe Amerikanen naar deze documentaire hebben gekeken. Vol ongeloof. Nu, niet alleen zij. Ik deed dat ook.
Michael begin in Italië. Hij interviewt een jong stel die vertellen dat ze 4 weken vakantie hebben waarbij het salaris wordt doorbetaald. Jullie krijgen je salaris doorbetaald terwijl je niet werkt vraagt Michael. Ja, en dan nog de feestdagen. Worden die ook doorbetaald? Ja, en dan het zwangerschapsverlof. En een 13-e maand. Jullie werken 1 maand en krijgt er voor 2 betaald? Ze vertellen hem dat de USA voor veel Italianen een droom is, zo graag willen ze erheen. Hij vraagt, wanneer ik zeg dat enkele werknemers maar 2 weken vrij hebben en doorbetaald krijgen, de meesten niet, willen jullie dan nog zo graag? Het Italiaanse stel kijkt hem vol ongeloof aan.
Hij bezoekt een fabriek in Italië waar ze high fashion maken en spreekt met de CEO´s. Maar natuurlijk betalen we door zeggen ze. Wij vakantie, het personeel ook vakantie. Je wilt toch dat de mensen zich goed voelen. Maar vraagt Michael, dat kost jullie toch geld, geld wat je ook aan jezelf kunt geven?
Hij gaat naar Frankrijk en hier begint ook mijn ongeloof. Hij filmt een kok, en een school kantine. Wat hij ziet aan menu's laat hem de mond openvallen. Hij noemt het een 4 sterren restaurant. Hij drinkt Cola, de kinderen water, ze willen zijn Cola niet. Mijn mond valt ook open. Is dit een gewone school? Een school zoals Franse kinderen het hebben? Of bezoekt Michael hier een eliteschool?
Aan Duitse arbeiders vraagt hij hoeveel van hen 2 tot 3 banen hebben om rond te kunnen komen. Niemand antwoord.
Hij bezoekt Slovenië, waar het hoger- en universitair onderwijs gratis.
Hij bezoekt IJsland, waar ze na de bankencrisis van 2008 de bankiers opgesloten hebben in de gevangenis en waar een quote is waardoor evenveel mannen als vrouwen op alle CEO posten komen. Een IJslandse CEO mag nog een laatste statement maken. Wat wil zij de Amerikanen vertellen? Haar toespraak is sterk en ontroerend. Zij zegt dat het Amerikaanse systeem niet deugt.
Hij bezoekt Noorwegen, waar een vader van 1 van de vermoorde kinderen van Utøya vertelt niets voor de doodstraf te voelen.
En Tunesië, waar na het wegjagen van president Zine El Abidine Ben Ali vrouwenrechten zijn gewaarborgd.
Ik weet niets van Slovenië, echt, hebben ze daar gratis onderwijs? Kinderen die zo lekker eten in Frankrijk, echt, is dit een normale school, of is het een eliteschool. Bankiers in de gevangenis in IJsland? Weten jullie deze dingen van het werelddeel waar wij deel van uit malen. Eigenlijk weet ik alleen wat ik via het nieuws hoor, vaak negatief.
Zou het niet heel leuk zijn wanneer we elkaars landen zouden kunnen bekijken? Zouden kunnen zien hoe andere Europese landen dingen aanpakken? Zonder vooroordeel, gewoon kijken en luisteren en vragen stellen? Misschien in de vorm van een spel? Misschien in de vorm van een reis door een land? Wij kunnen, net als Amerikanen ervan leren, zij van Europe en wij van elkaar.