In augustus las ik een biografie over Virginia Woolf. Ik ben al heel lang een bewonderaar van haar, ik hou van haar. Al vanaf de jaren 80. In de loop der tijd heb ik veel boeken over haar en de mensen om haar heen verzameld.
Virginia Stephen werd in 1882 geboren in Londen. Haar ouders waren Leslie Stephen een erudiet auteur, biograaf en criticus en Julia Duckworth, beroemd om haar schoonheid en goede werken. Voor beiden was het een tweede huwelijk en de kinderen uit beide huwelijken woonden bij elkaar in een huis in Londen. Directe broers en zussen van Virginia waren Thoby, Vanessa en Adrian. Hoewel het een groot huis met veel verdiepingen was maakten de kleine kamers met de Victoriaanse inrichting toch een volle, donkere indruk. Er was altijd bezoek en het was dus een drukte van belang. De jongens gingen studeren, de meisjes bleven thuis. Omdat Leslie ontdekte dat Virginia van lezen en schrijven hield, stelde hij zijn bibliotheek voor haar open en hij gaf haar thuis onderricht. Vanessa wilde schilderen en zij mocht naar een schilderopleiding. Virginia heeft het altijd erg gevonden dat zij niet dezelfde kansen kreeg als haar broers.
Vanessa, Stella en Virginia
De klap was groot toen onverwacht hun moeder stierf. Haar stiefzusje moest nu het huishouden runnen, maar ook Stella stierf onverwacht en toen nam de 16 jarige Vanessa het over. Met grote stress want haar vader werd erg zwaarmoedig na het overlijden van zijn vrouw en maakte iedere maand een drama wanneer Vanessa haar huishoudboekje moest laten zien. Hij schreeuwde dan dat zij hen allemaal aan de bedelstaf zou brengen. Iets wat ver bezijden de waarheid was, want toen Leslie stierf was er zoveel geld voor de zussen dat zij niet meer afhankelijk zouden zijn van een man of een baan.
En toen begon het.
Het leven voor de zussen..................Vanessa ruimde de spullen op, verkocht het huis, huurde een huis in de wijk Bloomsbury in Londen, waar ze samen met Thoby, Virginia en Adrian ging wonen. Thoby nam zijn vrienden van de universiteit mee naar huis en vrijelijk werd er over alles gediscussieerd. (These were rooms of their own, where things previously unthinkable were suddenly becoming sayable. "Semen?" asked Lytton Strachey, pointing at a stain on Vanessa Bell's white dress.)
Zo kwamen langs Lytton Stratchey, Clive Bell, John Maynard Keynes. Eerst waren de zusjes Stephen stil, maar allengs namen zij deel aan het debat en ontpopten zich als scherpe geesten. In die tijd was het ongewenst, meisjes die op deze manier optrokken met ongehuwde mannen. Dat veel van hen homoseksueel waren maakte niet dat dit gemakkelijker werd geaccepteerd door de familie. De zussen besloten de familie niet meer uit te nodigen. Weg waren de vormelijke Victoriaanse teaparty's, waar niets wezenlijks besproken mocht worden. Hun familie werd de Bloomsbury groep.
Virginia ging les geven aan volwassenen en werd een gewaardeerd boekrecensente. Zij ging door met het schrijven voor haarzelf. Opnieuw een schok toen volkomen onverwacht haar broer Thoby stierf. Vanessa accepteerde een paar dagen daarna een huwelijksaanzoek van Clive Bell en Virginia ging samen met haar broer Adrian en enkele mannelijke Bloomsbury leden elders wonen.
Later accepteerde Virginia een huwelijksaanzoek van Leonard Woolf. Het werd een gelukkig huwelijk. Volgens haar neef Quentin Bell de beste beslissing die zij in haar leven nam. Want Leonard gaf haar zijn toewijding en liefde en zorgde voor stabiliteit. Hij zorgde ervoor dat ze voldoende at, dat ze voldoende wandelde in de natuur en dat ze voldoende uitrustte. Zij liet hem ook als eerste haar boeken lezen. Zij vertrouwde hem.
Leonard was niet op de hoogte van het feit dat Virginia een zenuwinstorting had gehad na het overlijden van haar ouders. Hij ontdekte het echter snel, want na hun huwelijk begon het opnieuw. Zij hadden net een huis gehuurd waarin ze een drukkerijtje waren begonnen, de Hogarth Press. Virginia werd ""gek."' Zij vloog Vanessa en haar vrienden aan, wilde niet eten, werd wantrouwig, hoorde vogels in het Grieks praten, was helemaal manisch. Het duurde maanden lang maar gelukkig herstelde Virginia. De dokter gaf aan dat een rustig leven met weinig spanning en veel regelmaat het beste zou zijn. Nu was Virginia al regelmatig een huis gehuurd op het platteland om daar rustig te kunnen schrijven. Samen zochten ze een huis en vonden Monk's House. Julie moeten echt eens op deze link klikken. Want het huis is zo mooi.
Hier leefden zij een rustig leven. Virginia schreef hier verder aan haar boeken. Zij wilde niet zomaar schrijven. Het was haar niet genoeg om te vertellen over een hoofdpersoon die allerlei acties uitvoert en dingen bedenkt. Voor haar was het leven veel complexer.
Met stream of consciousness bootst de schrijver het menselijkdenken na door weergave van een ononderbroken stroom van ideeën, gevoelens, observaties en herinneringen. In tegenstelling tot verhalen met een conventionele plotkan het thema in stream of consciousness-verhalen ineens veranderen of het verhaal kan plots een andere richting uitgaan. Het volgt als het ware de grilligheid van de gedachten en gevoelens van de personages. wiki/Stream_of_consciousness
Virginia Woolf schreef een flink aantal boeken. Het gaf heel veel spanning om de manuscripten aan een uitgeverij te geven en ook de publicatie van een boek was een gevaarlijk moment. Het gaf zoveel stress dat de kans dat Virginia weer ziek zou worden groot was. Ze ontdekte zelf dat wanneer ze, wat zij noemde, een tussendoor boek schreef, iets van die spanning werd weggehaald. Zo schreef zij Orlando, A Room of One's Own en Flush. Die boeken vind ik erg leuk.
Ik kan nog zoveel meer over haar vertellen. Dat zij een scherp observator was. Dat zij het leuk vond om bij iedereen die ze tegenkwam een verhaal te verzinnen. Over haar ontmoetingen met andere mensen. Over haar verhouding met Vanessa, haar zus. De zus die Virginia zo bewonderde. De zus die zo introvert kon zijn dat zij het moeilijk vond aan Virginia te vertellen dat zij zoveel steun van haar had gehad na het overlijden van haar oudste zoon. Toen Virginia het later van een ander hoorde was zij stomverbaasd. Zij had altijd het gevoel gehad dat zij op Vanessa bouwde en niet andersom. Dat na de Duitse bombardementen op Londen het huis van zowel Vanessa als van Virginia werden gebombardeerd. Al de schilderijen van Vanessa waren vernietigd. Virginia vond haar dagboeken terug in het puin.
Bekijk de filmpjes hieronder maar om nog meer verhalen te horen.
En toen kwam die vreselijke dag dat Leonard een brief vond.
I feel certain that I am going mad again. I feel we can't go through another of those terrible times. And I can't recover this time. I begin to hear voices, and I can't concentrate. So I am doing what seems the best thing to do. You have given me the greatest possible happiness. You have been in every way all that anyone could be. I don't think two people could have been happier 'til this terrible disease came. I can't fight any longer. I know that I am spoiling your life, that without me you could work. And you will I know. You see I can't even write this properly. I can't read. What I want to say is I owe all the happiness of my life to you. You have been entirely patient with me and incredibly good. I want to say that — everybody knows it. If anybody could have saved me it would have been you. Everything has gone from me but the certainty of your goodness. I can't go on spoiling your life any longer. I don't think two people could have been happier than we have been. V
Virginia voelde opnieuw dat haar ""gekheid"" begon. Ze kon het niet nog een keer doormaken, met misschien de kans om nooit meer beter te worden. Een ze wilde het Leonard ook niet nog een keer aandoen. Ze stopte haar zakken vol met stenen en liep de rivier in vlak bij hun huis. Drie weken later werd zij gevonden. Haar as is in de tuin van Monk's house begraven. Leonard heeft er alles aan gedaan om haar boeken, brieven, dagboeken voor ons te bewaren.
Op Pinterest heb ik veel informatie en foto's verzameld.
Er valt nog zoveel meer te vertellen en te ontdekken. Ik blijf het leuk vinden over haar en de Bloomsbury Group te lezen, filmpjes en foto's te bekijken
Iedere keer opnieuw ben ik onder de indruk van haar schoonheid
Maar wat is het moeilijk om dit na te tekenen
Je denkt, haar gezicht is zo regelmatig, dat moet kunnen
Maar dan klopt er iets helemaal niet
Ik probeerde het al eerder en het werd niets
En nu schilderde ik het opnieuw en ik twijfel vreselijk
Ik heb besloten het nog een keer te doen
Ik denk dat ik ontrafelt heb wat er niet goed aan is
Of het zal lukken het beter te maken.........??????/
Een poosje terug startte ik een item over creativiteit. Ik stelde vragen als: Wat is creativiteit? Wat vertellen kunstenaars over creativiteit? Wat hebben zij gemeen met elkaar? Ik dacht toen in mijn enthousiasme dat ik elke week iets zou posten. Maar dat was nogal voorbarig. Ik heb de afgelopen weken totaal geen inspiratie gehad. Maar gelukkig zit ik op Twitter en hier vond ik Maria Popova, twitter.com/brainpicker Zij post dagelijks interessante berichten over kunstenaars. En dit is haar website Brainpickings. Op basis wat zij de afgelopen 7 jaar heeft meegemaakt geeft ze 7 tips door.
Brain Pickings: 7 Things I Learned in 7 Years of Reading, Writing, and Living
Allow yourself the uncomfortable luxury of changing your mind.
Do nothing for prestige or status or money or approval alone
Be generous
Build pockets of stillness into your life
When people try to tell you who you are, don’t believe them.
Presence is far more intricate and rewarding an art than productivity.
“Expect anything worthwhile to take a long time.”
Omdat ik de afgelopen maand een biografie over Virginia Woolf las viel mij onderstaande op wat Maria Popova postte. Virginia schrijft zo prachtig. Hier vertelt zij over het aan jezelf twijfelen wanneer je bezig bent met een creatief proces.
Virginia Woolf over twijfelen:
In Orlando: A Biography her subversive 1928 novel, regarded as “the longest and most charming love letter in literature” Virginia Woolf captures the anguishing self-doubt with which all artists tussle along the creative process, rendering in spectacular relief the particular granularity familiar to writers:
Anyone moderately familiar with the rigours of composition will not need to be told the story in detail; how he wrote and it seemed good; read and it seemed vile; corrected and tore up; cut out; put in; was in ecstasy; in despair; had his good nights and bad mornings; snatched at ideas and lost them; saw his book plain before him and it vanished; acted people’s parts as he ate; mouthed them as he walked; now cried; now laughed; vacillated between this style and that; now preferred the heroic and pompous; next the plain and simple; now the vales of Tempe; then the fields of Kent or Cornwall; and could not decide whether he was the divinest genius or the greatest fool in the world. brainpickings
Janis Joplin: No one’s ever brought that up before. I think that’s a really valid point. Like most chick singers, like any female, they’re very ladylike in their conduct. That’s why I think they don’t think they can sing the blues, you know what I mean? I don’t mean to sound trite. But, I mean, you can’t sing the blues and have your hair bleached platinum blond and look like a cheerleader. I mean, you gotta have something else going. You gotta be able to act a little, feel a little, think a little, guts. And so most chicks don’t do that. I don’t think American girls want to be any other way than that. Like I got a sister that’s just exactly like that. And she doesn’t want to be any other way. Which is fine, it’s fine for her. It’s just not fine for me. I gotta do my own thing and that’s the way I turned out. brainpickings/janis-joplin
Ik kan op Maria Popova's website blijven lezen. Bijna alles wat zij post vind ik mooi en maakt me blij.
Dit filmpje kwam ik tegen op Facebook. Jullie zien hier Elizabeth Gilbert. die een Ted toespraak houdt. Zij schreef het boek Eten-bidden-beminnen. Ik heb het boek gelezen en de film met Julia Roberts gezien die naar het boek is gemaakt. Ik vond het boek een beetje teveel van het goede. Kan dit werkelijk, in een relatief korte tijd helemaal opgaan in 3 verschillende culturen? Ik vond het echt Amerikaans, BIG, BIGGER, BIGGEST. Maar deze toespraak vind ik heel erg goed. Ik verbaas me altijd over die TED toespraken. Hoe kunnen de sprekers dat, zo helemaal alleen op een podium staan? Zo helder iets vertellen? Het zijn vaak mensen die in stilte iets creëren. En dn blijkbaar ook in staat zijn tot het toespreken van een publiek. Elizabeth Gilbert heeft een mooie stem, ze lijkt zo zelfverzekerd. Zou ze heel zenuwachtig geweest zijn voor deze speech? Ik denk van wel. Ze heeft zelfspot, da tis leuk om te zien. Ze vertelt over haar ideeën mbt genie. Ik kan er wel meerdere keren naar kijken.
Jack Kerouac takes particular issue with the conflation of “talent” and “genius”:
Some perfect virtuoso who can interpret Brahms on the violin is called a “genius,” but the genius, the originating force, really belongs to Brahms; the violin virtuoso is simply a talented interpreter — in other words, a “Talent.” Or you’ll hear people say that so-and-so is a “major writer” because of his “talent.” There can be no major writers without original genius. Artists of genius, like Jackson Pollock, have painted things that have never been seen before… Take the case of James Joyce: people say he “wasted” his “talent” on the stream-of-consciousness style, when in fact he was simply born to originate it. brainpickings/are-writers-born-or-made
Voor mijn boekenproject 2015 las ik in augustus John Updike's ""Dorpen"". Ik vertelde al eerder dat ik nooit van te voren een plan heb wanneer ik naar de bibliotheek ga. Ik loop langs de rijen boeken en ineens springt een schrijver of een titel of een kaft eruit en denk ik, he, daar heb ik zin in. Zo ook met dit boek. Ik was benieuwd naar de inhoud.
Ik las het boek tot de helft met plezier daarna ging het me zo irriteren dat ik zelfs stukken heb overgeslagen. En dat terwijl mijn voornemen bij dit project was om echt alles te lezen, niets over te slaan, niet stiekem vooruit te kijken etc.
De hoofdpersoon, Owen zoekt zijn vrouw, Julia. Na korte tijd een flashback en Owen is een jongetje in de jaren 50 in een Amerikaans dorp. Het is leuk om de ontwikkelingen mee te maken. Hij gaat naar school, naar college, wordt een computer freak, experimenteert wat op seks gebied met een vriendinnetje. Ik word meegenomen in de tijd, de kleuren, de geluiden, beginnende reclame en consumptiemaatschappij. Owen ontwikkelt samen met een vriend een hardware computerprogramma waar hij geld mee verdient. Om een voorbeeld te geven van een sfeer- en tijdtekening, Owen zegt tegen zijn vriend;"" Stel je eens voor, over een paar jaar heeft iedereen een computer zo groot als een ijskast"".
Owen wordt verliefd op Phyllis, een roodharige schone, met een prachtig bijna doorschijnende witte huid. Zij studeert wiskunde en geldt als geniaal. Zij is een beetje vaag en Owen weet niet zeker of ze nu een relatie hebben. Maar op een goed moment vertelt Phyllis dat ze haar ouders heeft gezegd dat ze verloofd zijn. Want ze zal nu eenmaal ooit moeten trouwen, dus net zo goed nu. Ze krijgen 4 kinderen. Owen vertelt een buurvrouw dat het allemaal zo snel gaat en dat hij zelf niet goed beseft hoe dit nu allemaal kan. Op dit moment begint mijn irritatie te groeien. Want hoezo? Was hij er zelf niet bij? Hij krijgt een relatie met zijn buurvrouw. O.k. kan gebeuren. De buurvrouw vraagt of Phyllis niet weet dat er voorbehoedsmiddelen zijn wanneer Owen vraagt of hij een condoom moet gebruiken. Dit irriteert mij ook, want waar is de geniale Phyllis gebleven? Daarna barst het in alle hevigheid los. Owen heeft geen seks met 1 buurvrouw, nee, zo'n beetje met elke vrouw die hij tegenkomt. En Phyllis heeft het misschien wel door, maar Phyllis is nu eenmaal vaag, ook nu.
Tegen de tijd dat Owen Julia ontmoet (weten jullie nog, de Julia die hij in het begin van het boek zoekt) en Phyllis vertelt dat hij wil scheiden, krijgt Phyllis een vreselijk auto-ongeluk en gaat dood. Owen trouwt met Julia.
Na de seksscènes met de eerste buurvrouw die ik braaf las, volgen er bladzij, na bladzij meer. Owen die zich uitleeft en Phyllis die al truttiger wordt. Ik vroeg me af waarom beschrijft Updike dit zo? Op een gegeven moment dacht ik, misschien doet John Updike het expres. Om de dubbele moraal van de jaren 50, begin jaren 60 te benadrukken. Wanneer dit het geval is deed hij het knap, want hij kreeg mij op de kast.
Later ben ik wat meer over Updike gaan lezen en besef ik dat dit niet zijn bedoeling is geweest. Het gaat hem niet om een dubbele moraal. Hij beschouwt seks als onderdeel van het leven en wil dit beschrijven. Wat mij echter ergert is wanneer een mannelijke schrijver over seks schrijft en pretendeert een vrouw te begrijpen. Die ergernis is zo groot dat ik misschien 10 jaar lang geen mannelijke auteurs meer wilde lezen. Ik dacht nog, toen ik met dit project begon en ook weer mannelijke auteurs ging lezen ""het valt me reuze mee" Maar nu met deze schrijver weer irritatie alom.
Seks en religie waren volgens de in New England getogen Updike (Shillington, Pennsylvania 18 maart 1932) een ‘nuttig tweespan’ en ‘een brandende aanwezigheid’. Geen wonder dat het ook de overkoepelende thema’s zijn van zijn romans en verhalenbundels, die zich voor een groot deel afspelen in slaapstadjes waar de Amerikaanse Droom allang veranderd is in een nachtmerrie. Onder het motto ‘als je het beschrijft, vertel dan ook maar wat er gebeurt en trek niet opeens de gordijnen dicht’ ontwikkelde Updike zich tot een van de beste schrijvers over seks. nrc/_John_Updike
Uit obstinaatheid en sympathie voor Phyllis schilderde ik haar. Ik wilde haar weer tot leven wekken. En gun haar meer kansen dan ze nu heeft gehad.
