Mijn boekenproject 2023, de laatste Boekwinkel van Londen van Madeline Martin.

Wat kan internet toch leuk zijn. Zo heb ik een blogvriendin, Judy Barentz. Ik weet eigenlijk niet meer wanneer en hoe ik met haar in contact ben gekomen. Niet alleen volgen we elkaar op onze blogs, ook via Facebook en Instagram. Maar dat is nog niet alles, Judy gaf mij tweemaal heel goede tips over fotobewerkingsprogramma's, we zitten allebei op Etsy en soms, wanneer er iets veranderd, hebben we er contact over met elkaar. Maar waar ik nog meer blij mee ben is dat Judy mij tweemaal een heel goede tip gaf over een boek. De eerste keer over het boek, zo'n leuk boek, ik kocht het later zelf. 84-charing-cross road  Onlangs tipte ze me over het boek dat ik nu gelezen heb.

Ik hou van feel-good boeken. De laatste maanden had ik hier sterk behoefte aan en las via de bibliotheek zowel digitaal als op papier enkele "leuke, gezellige" boeken. Maar geen van hen liet mij denken, hoi, een feel-good boek. Maar dit boek gaf me dit gevoel wel. En dat terwijl het een boek is dat over een keiharde realiteit gaat, nl. Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ik begin nu een beetje te beseffen wat een goed feel-good boek eigenlijk betekent voor mij. Het gaat om menselijkheid, medemenselijkheid, elkaar helpen, iets moois opbouwen, zorg voor elkaar. 

DE LAATSTE BOEKHANDEL VAN LONDEN

Grace Bennett en haar vriendin reizen per trein en komen aan op het station in Londen. Altijd droomden ze hierover, hoe zou het zijn, deze stad met alle grote winkels en theaters? Maar nu, ze kijken elkaar een beetje bedremmeld aan. Grace haar moeder is onlangs overleden en hun huis werd overgenomen door een familielid, die haar uiteindelijk vertelde dat ze weg moet. Een vriendin van haar moeder nodigde Grace uit bij haar te komen wonen. De stad waar ze binnenkomen is anders. Er hangt een bedrukte sfeer. Zal er echt oorlog komen? 

Met hulp van de vriendin van haar moeder vindt Grace werk in een onooglijke boekwinkel, Primrose Hill. De eigenaar is een beetje een zonderling. Hij heeft de boekwinkel laten versloffen. Grace weet helemaal niets van boeken. Tijdens haar eerste dagen begint zij met opruimen en afstoffen en is als de dood dat iemand haar iets zal vragen. En ja, dat gebeurt natuurlijk. Ze staat met haar mond vol tanden, maar dan hoort ze een mannenstem die de koper het juiste antwoord geeft. De man die bij de stem hoort komt tevoorschijn. In het gesprek wat dan volgt legt hij Grace uit wat zo fijn is aan lezen en hij geeft haar zijn boek, " de Graaf van Monte Christo". Hij vertelt dat hij het leger ingaat. Grace gaat door met de winkel anders in te richten, meer logisch, zodat boeken ook gevonden kunnen worden. Dan breekt het moment aan waar ze bang voor waren, de oorlog breekt uit. Wat ik dan lees gaat over de Blitzkrieg......daar had ik natuurlijk wel van gehoord, maar nooit echt tot me laten doordringen. Wat is dat erg geweest. 

Londen wordt zwaar gebombardeerd. Na enkele bombardementen besluit Grace bij het ARP te gaan. De vrouwen die naar bommen renden - Julia Kelly (juliakellywrites.com) Na een opleiding krijgt ze, samen met een man, een gebied rond haar woning aangewezen. Zodra er een bombardement is moeten zij erheen, kijken of er overlevenden zijn en hen helpen. Ze ziet de vreselijkste dingen, o.a. de dode lichamen van mensen die zij kent. En de bombardementen gaan maar door. Het zal 8 maanden duren.

De stations van de Undergroud, ondergrondse treinen, bieden schuilplaatsen en zitten elke keer boordevol Londenaren. Grace heeft in de tussentijd meerdere boeken gelezen en is gaan begrijpen wat het met een mens doet, even opgaan in een andere wereld, het maakt haar blij. Dan besluit ze een boek mee te nemen naar de Ondergrondse en begint voor te lezen. Ze leest de grote klassiekers voor. Dit wordt een traditie, mensen luisteren vol aandacht, het maakt dat ze even hun ellende vergeten, rijk en arm, oud en jong. Iedereen luistert als betovert. En steeds wordt gezegd, morgen weer, he?

In het begin van het boek gaat Grace op zoek naar Paternoster Row, de winkelstraat waar alleen boeken worden verkocht. Ze wil ideeën opdoen voor "haar" boekwinkel. Ik denk: "Paternoster Row, is er een dergelijke straat in Londen, met alleen boeken, nooit van gehoord". Ik zoek op Google Earth en kom terecht bij hypermoderne gebouwen, geen boekwinkel te zien. Ik zoek Paternoster Row op op Google en dan lees ik het, de straat werd getroffen door urenlange bombardementen, waarbij de boekwinkels en 5 miljoen boeken werden vernietigd. De brandweer stond machteloos, kon niets doen, omdat het water in de Theems te laag stond, ze konden het niet oppompen. Ik krijg koude rillingen wanneer ik dit lees. Dat dit echt gebeurd is in die mooie, moderne stad, boordevol toerisme. Ooit gebeurde er dit.

Primrose Hill is dan de laatste boekwinkel in Londen. Ze besluit dat de andere boekhandelaren ieder een plank in de winkel kunnen krijgen. Het geld voor verkochte boeken wordt aan deze eigenaren gegeven. Dan gebeurt het ergste, een brandbom raakt ook Primrose Hill. Een deel van het dak ligt open, boekenplanken zijn kapot gescheurd en boeken liggen her en der. Dit is teveel voor Grace. Vermoeid gaat ze naar huis. Alle spanningen van de afgelopen maanden komen boven.

De volgende dag gaat ze naar de winkel terug om de schade goed te kunnen bekijken. Maar...... er lijkt een wonder gebeurd. Het dak zit er weer op, weliswaar gerepareerd met voor de hand liggend materiaal, maar het gat is gedicht. Wanneer ze de winkel binnenloopt ziet ze alle boeken weer op hun plaats. En overal glunderende gezichten. Buurtgenoten en mensen die ze kent vanuit de schuilkelders hebben dit gedaan. Bouwvakkers gingen het dak op en anderen maakten de winkel schoon en zetten de boeken terug. Ja, zeggen ze, jij gaf ons moed doordat je ons voorlas en nu hebben wij iets terug kunnen doen.