dinsdag 25 februari 2020

Voor mijn biografieproject 2020 las ik "Onuitwisbaar" van Edward Snowden.


Edward Snowden werkte 7 jaar bij de Amerikaanse inlichtingengemeenschap. Hij weet veel van computers, is nieuwsgierig, wil vooral begrijpen hoe systemen werken. Hij werkte mee aan het digitaliseren van het inlichtingen netwerk. Het is een aangrijpend boek. Duidelijk wordt welke weg Snowden is gegaan, van gezagsgetrouw burger tot klokkenluider. Hij gaf gehoor aan zijn liefde voor de grondwet, die burgerlijke vrijheden garandeert. Wat hij tegen kwam in zijn werk stond daar haaks tegenover. Normaal is dat er briefgeheim is en dat een politie etc. een huiszoekingsbevel moet hebben wanneer ze je huis in willen. Je privacy is beschermd. Na 9-11 is dit volledig veranderd. In het geheim werden activiteiten door de inlichtingen diensten dusdanig vergroot dat zij nu, bij iedereen die een internetverbinding heeft en/of een mobiel, kunnen zien wat er gedaan wordt. In het geheim is dit er in geslopen, zodat burgers hier nooit voor hebben kunnen stemmen. 

 Als 11 jarige ontdekt hij een " gapend gat" in de beveiliging op de website van Los_Alamos_National_Laboratory, ontwikkelingslaboratorium voor de atoombom. Hij belt hen en vertelt zijn verhaal. Daarna kijkt hij iedere dag op de computer of het veiligheidslek is gedicht. Er gaan weken voorbij en dan gaat de telefoon. Zijn moeder neemt op. Met een wit weggetrokken gezicht geeft ze de hoorn aan Edward en zegt; " Wat heb jij uitgespookt?" De man aan de telefoon bedankt Edward en vraagt of hij bij hen wil komen werken. Edward antwoord, dat kan niet, ik zit nog op school. Dan realiseert de beller zich dat hij met een kind van doen heeft.

Hij heeft een hekel aan school. Leert s´avonds op internet wat hij wil weten. Volgt online een opleiding aan de Universiteit van Liverpool en volgt cursussen bij Microsoft.

9/11vind plaats, de VS reageert met de War on Terror. Edward vertelt in zijn boek dat 1 miljoen mensen gedood zijn door de VS als reactie op de aanval. Er kwamen geheime beleidsregels, geheime wetten, geheime oorlogen. Amerika had op zoveel manieren kunnen reageren, maar het koos voor oorlog. 

Snowdon gelooft oorspronkelijk het verhaal wat de overheid vertelt. Hij is boos om wat er gebeurde en besluit het leger in te gaan. Hij volgt trainingen, tot hij een ongeluk krijgt en zijn voet bezeerd. Hij krijgt een administratieve dienst beëindiging. Dit is eervol, nog oneervol.

Wil nu zijn computervaardigheden inzetten. Hij solliciteert bij de inlichtingendienst. Hij wordt onderzocht op zijn verleden en moet wachten op goedkeuring. Zijn familie, zijn ouders, allemaal werkten ze voor de overheid. Hij ontmoet Lindsey, zij zal zijn partner en vrouw worden.  

Het verbaast hem dat hij niet in vaste dienst komt. Hij wordt via Dell aangenomen. Waarom? Na 9/11 wilde de veiligheidsdienst meer geld van de centrale overheid. Dat was er niet. Wel schrok men in Washington van de verhalen die de veiligheidsdiensten doorgaven over de gevaren die de VS zouden lopen. Daarom werd er een geheim budget van 52,6 miljard dollar naar de inlichtingendienst overgemaakt, waarover verder geen verantwoording werd afgelegd, Zwart budget. Het werk van de de inlichtingendienst werd hierdoor geprivatiseerd. Hij vindt het verbazingwekkend dat de overheid via deze constructie allemaal whizzkids binnen haalde. Allemaal op tijdelijke basis bij externe technologische bedrijven.

Hij begint bij het CASL als nachtwaker. Hij krijgt onderricht bij het New Headquarters Building. Jonge computer genieën die trainingen krijgen mbt gedragscodes. Hij gaat werken als TS/SCI gemachtigde bij de grootste CIA servers in de VS. De oudere garde medewerkers verrichten er callcentrewerk. Vaak mensen met een lange staat van dienst in het buitenland maar zonder informatica kennis. Zij vertelden over vroeger en zo leerde hij het een en ander over de organisatie. Hij wordt gekoppeld aan een oudere collega, ontdekt dat deze collega de enige is die weet hoe een back up gemaakt moet worden, een zwaar verouderd systeem.

Snowden automatiseert zijn werk waardoor hij veel tijd overhoud. De CIA heeft een intern eigen netwerk. Hij begint hier dingen in op te zoeken. Hij is nieuwsgierig, al van kind af aan wil hij weten hoe systemen werken. Hij vindt:
  • Klimaatverandering is echt
  • Mensen zijn op de maan geweest
  • Buitenaardse wezen hebben geen contact met de aarde gehad
Hij solliciteert naar een interne baan bij de CIA en wordt aangenomen als CIA technoloog in het buitenland. Hij krijgt daar met enkele andere rekruten een opleiding. Ze wonen in een bouwvallig hotel. Wanneer daar onenigheid over ontstaat wordt Snowden door de anderen naar voren geschoven om dit aan te kaarten. Later begrijpt Snowden dat hij op zijn plaats gezet wordt door de leidinggevenden wanneer hij naar Genève wordt gestuurd. Een plek waar hij niet naar toe wilde.

In de inlichtingenwereld wordt gesproken over een Frankenstein effect. Je zet iets op om je land vooruit te helpen, maar je creëert een monster. Als voorbeeld geeft Snowden:
  • Financiering en training door de VS van de Moejaheddien in de strijd tegen de Sovjet unie, die geleid heeft to Al Qaida
  • De de-baaththificatie van het Iraakse leger na Saddam Hoessein leidde tot de opkomst van IS. 
Een ander voorbeeld is waar hij in terecht komt in Genève. snowden-geneva De CIA basis was de plek van een experiment om een gigantisch digitaal netwerk op te zetten. Het hoofdkwartier van de Verenigde Naties, het Internationaal Atoom Agentschap, de Wereldhandelsorganisatie, allemaal huizen ze in Genève. Daarnaast de hoofdstad van het particuliere bankwezen. Allemaal gaan ze digitaal en de wens van de CIA is deze digitale kennis te bezitten. Hun systeem is echter achterhaald. Snowden vertelt ze over TOR.

90% van het wereldwijde internet verkeer loopt via technologieën die zijn ontwikkeld door en worden beheerd door de Amerikaanse overheid of Amerikaanse ondernemingen. Ook de computersoftware en hardware is Amerikaans. Weliswaar worden onderdelen in andere landen geproduceerd maar de bedrijven zijn onderworpen door aan de Amerikaanse wet. Het probleem is dat geheim Amerikaans beleid indruist tegen de wet en dat het de Amerikaanse regering in staat stelt toezicht te houden op vrijwel iedereen op aarde die een computer of mobiel gebruikt. Hij weet het maar echt doordringen doet het niet. Mede omdat de overheid het ontkent en hij dit gelooft.

In 2009 verhuist hij naar Japan. Hij werkt voor de NSA, op papier werknemer van Dell. Het PTC beheert de infrastructuur van de NSA voor het hele Stille Zuidzee gebied. Functie systeemanalist, maar hij begint als systeembeheerder. Hij is verbijsterd te ontdekken hoezeer de NSA achter loopt op het gebied van cyberveiligheid. Hem wordt gevraagd hier een back up systeem voor te ontwikkelen. Hij noemt het EPICSHELTER. Het moet ervoor zorgen dat zelfs wanneer het hoofdkwartier van de NSA getroffen zou worden door een kernaanval, geen data verloren gaat.

Op een dag wordt hem gevraagd een voorlichting te houden op een conferentie voor experts van alle inlichtingendiensten mbt China. Onderwerp, hoe hacked China ons. Onverwacht, degene die het zou doen is plotseling ziek geworden. Hij leest zich in, hoe meer hij leest, hoe meer verontrust hij wordt. China heeft een systeem opgebouwd waarbij ze haar onderdanen in de gaten kan houden, maar hoe komt het dat de VS daar zoveel over weet? De vraag komt plotseling boven, stel de VS doet hetzelfde? 

Een vage argwaan blijft, hij zoekt verder. De New York Times heeft in 2005 onthuld dat de NSA telefoongesprekken afluisterde zonder gerechtelijk bevel. De regering Bush geeft aan hier een einde aan te maken, maar dit blijkt een farce. Snowden leest een rapport waaruit hij opmaakt dat de NSA nu niet alleen berichten uit andere landen verzameld maar ook, zonder rechtelijk bevel, berichten die vanuit de VS worden verstuurd. Is dat waar? Hij gaat op zoek naar een geheime versie van het rapport. Hij kan het niet vinden. Maar dan, veel later vindt hij het bij toeval. Hij kan nu alles lezen wat er in de openbare versie niet staat. Het blijkt een totaal ander document.

Van gerichte vergaring van telefoon en internet gegevens wordt er nu over bulkvergaring= massasurveillance gesproken. Codewoord stellar-wind. Het gaat hierbij niet zo zeer om de inhoud, maar om het verzamelen van metadata (datum/tijdstip, duur van een gesprek, het tel.nr, het gebelde nr, de locatie daarvan. En bij e-mail het type computer, waar en wanneer geschreven, van wie is de computer, wie verstuurde de email, wie ontving het. Ze verklappen elke plek die je bezoekt etc.)
Op basis hiervan kunnen kaarten van je leven gemaakt worden, associatieve overzichten, voorspellingen.   

Hij besluit niets te doen, gewoon verder leven. Na 4 jaar komt hij terug in de VS. Hij werkt via Dell aan een project wat een prive cloud moet opleveren voor de CIA. Met Lindsey bezoekt hij een Mall en ziet tot zijn schrik een koelkast die aangeprezen wordt met het woord slim. Het zou nog 5 jaar duren voor mensen Google Home in hun huiskamer zouden plaatsen. De cloud doet zijn intrede, hiermee zijn onze gegevens niet langer meer van ons. Ze zijn in handen van bedrijven die ze overal voor kunnen gebruiken. 

Osama Bin laden wordt gedood, het land viert feest. Maar Snowden denkt aan alle maatregelen die genomen zijn na 9-11. De oorlogen, opkomst van drones, de Patriot Act, de anti terrorisme wet van 2001. Angst bleek het werkelijke terrorisme. Na 10 jaar massasurveillance bleek de digitale  technologie niet zozeer een krachtig wapen tegen terrorisme maar als wel tegen de vrijheid zelf.

Hij krijgt een epileptische aanval en moet allerlei onderzoeken ondergaan en werk wat minder stressvol zou moeten zijn. Hij komt terecht op Hawaï. Via Dell bij de NSA, systeembeheerder SharePoint. Hij zit achter een computerterminal die ongelimiteerd toegang gaf tot het digitale gedrag van vrijwel elk persoon op aarde, inclusief 320 miljoen Amerikanen, een schending van de Amerikaanse grondwet, en de fundamentele waarden van elke maatschappij. Een systeem wat ingevoerd werd zonder dat burgers er van wisten, erover konden stemmen.

Hij automatiseert zijn taken weer, krijgt hierdoor de tijd om readboards van de NSA te lezen. Hij begint een persoonlijke lijst bij te houden en te delen. Zodat de resultaten voor elke NSA agent te lezen viel. Hij noemt het Heartbeat. Vrijwel alle documenten die hij later aan journalisten gaf heeft hij via Heartbeat verkregen.
Volgens de uitgelekte documenten zou "98 procent van de data voor PRISM gebaseerd zijn op Yahoo, Google en Microsoft". Alle internetbedrijven die aan PRISM zouden meewerken zijn:

XKeyscore is de tool waarmee hij vrijwel alles kon inzien wat mensen op internet doen. Hier gaat het niet meer om megadata, nee hier kan de geheime dienst op ons scherm meekijken. Snowden vertelt over een filmpje wat hij bekijkt, waar een Japanner samen met zijn zoontje bezig is. Waarom bekeek hij dit? Omdat uit megadata naar voren was gekomen dat de man een sollicitatiebrief naar Iran had gestuurd.

Hij worstelt met de kennis die hij opgedaan heeft. Dan besluit hij het te vertellen. Hij zoekt een manier waarop hij deze kennis kan delen. In het derde deel van het boek vertelt hij over de technische details. Hij meldt zich ziek, wacht tot Linsey weg is, neemt 4 laptops mee, koopt een vliegticket en vertrekt naar Tokio en daarna naar Hongkong. Daar sluit hij zich op in een hotelkamer, in afwachting van de journalisten aan wie hij de geheimen zou overdragen, filmmaker Laura Poitras en Guardian-journalist Glenn Greenwald. Lees hier de rest: edward-snowden

Je kunt Edward Snowden volgen op twitter. twitter/snowden



Algemene_verordening_gegevensbescherming
verschil-tussen-fbi-cia-nsa-amerika
inventarisatie van contraterrorismebeleid

Biografieproject 2020
Onuitwisbaar - Edward Snowden
Super Olcay - Olcay Gulsen en Karin Kuijpers

3 opmerkingen:

  1. Ongelooflijk interessant! Wat een werk om dit boek samen te vatten, lijkt me.
    Niet te geloven wat er allemaal gebeurt. We weten het, maar ja, wat kunnen we eraan doen?
    Ik vroeg me af: woont hij nog steeds in Rusland? Weet je dat?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Je hebt weer een geweldig stuk geschreven, Geri ! Dank je...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Judy, hij woont met zijn vriendin nog steeds in Rusland. Ze zijn voor de wet getrouwd.

    BeantwoordenVerwijderen

Boekenproject 2014

Boekenproject 2014

Boekenproject 2015

Boekenproject 2015