zaterdag 19 september 2020

Biografieproject 2020, Simone de Beauvoir van Kate Kirkpatrick.


"Een vrouw wordt niet als vrouw geboren, 
zij wordt tot vrouw gemaakt"

Simone de Beauvoir, waarom spreekt zij mij zo aan? Ik denk haar onafhankelijkheid, haar lef, haar nieuwsgierigheid en originaliteit. In een tijd toen vrouwen nog heel weinig kansen hadden haalde zij de beste cijfers aan de universiteit in de studie filosofie en ontsnapte zij aan het bourgeois katholieke milieu waarin ze opgroeide. Haar leven heeft zoveel aspecten, het duizelt me. Ik heb me al voorgenomen een paar blogs aan haar te wijden. 

Kate Kirkpatrick maakt gebruik van dagboeken en brieven die eerdere biografen niet ter beschikking hadden. Dit maakt haar in staat vanuit een ander perspectief te kijken. Zij bestrijdt het idee dat Simone geen origineel denker is, maar het hulpje van Jean Paul Sartre. Zij toont aan de hand van dagboeken aan dat Simone reeds ideeën heeft die later door Sartre gebruikt worden. 

Simone zelf vertelt dat voor haar wederkerigheid het fundament van de relatie is. Eindelijk vind ze iemand met wie ze gedachten kan uitwisselen op het niveau wat ze nodig heeft. Tot die tijd worstelt ze met eenzaamheid, nihilistische gedachten en gevoelens. Ze voelt zich anders, ze voelt zich alleen. 

Zaza
Ik lees over haar vriendin Zaza. Zij leren elkaar op school kennen, groeien samen op. Zaza komt ook uit een katholieke familie. Haar familie kan haar wel een grote bruidsschat meegeven. In tegenstelling met Simone blijft Zaza haar moeder gehoorzaam. Wanneer zij verliefd wordt op een jongeman, waar ogenschijnlijk niets aan mankeert, is haar moeder tegen. Zaza wordt naar Berlijn gestuurd. Op zich heeft ze hier een goed leven en kan zich in vrijheid ontwikkelen. Maar wanneer ze terug is zijn Merleau-Ponty en zij nog net zo verliefd. Simone en Zaza begrijpen niet waarom de moeder zo tegen blijft. Zaza stuurt Simone hartbrekende brieven. Uiteindelijk wordt het Zaza te veel, ze zoekt ze de moeder van Merleau Ponty op en vraagt waarom dit toch gebeurd, waarom mogen ze niet gelukkig zijn. Overstuur wordt ze naar huis gebracht. Wanneer Simone haar de volgende dag wil bezoeken hoort ze dat Zaza naar het ziekenhuis is gebracht en overleden is. Simone heeft jarenlang rondgelopen met een schuldgevoel. Het gevoel dat zij vrij werd en Zaza dood. 

Nadat Simone tientallen jaren later haar memoires schrijft en ook hierover schrijft krijgt zij een brief van een zus van Zaza met de vraag of ze mag komen. En dan hoort Simone de waarheid. De moeder van Zaza heeft een privédetective de achtergrond van de familie van Merleau Ponty laten uitzoeken. Hij ontdekt dat de Merleau Ponty een onecht kind is. In het katholieke milieu kan overspel niet aanvaard worden. De moeder van Zaza vertelde Zaza dit uiteindelijk en dat brengt de wanhoop teweeg. Ongelofelijk verhaal, he? En dit allemaal nog niet zo lang geleden

Familie
Haar familie krijgt steeds meer problemen met de ontwikkeling die ze doormaakt, vooral met haar atheïsme. Haar ouders steunen haar in het begin bij haar studie, ze beseften dat Simone later zelf in haar onderhoud zal moeten voorzien. De bruidsschat die zij oorspronkelijk zou krijgen vervliegt na verkeerde investeringen van haar opa en slecht geldbeheer door haar eigen vader. Haar ouders zijn in het begin trots op haar, maar allengs baart ze hen zorgen. Zij proberen haar in het gareel te houden. Haar moeder probeert haar binnen het katholieke geloof te houden. Was haar vader eerst trots op haar, zo vertelt hij iedereen "Simone denkt als een man". Maar wanneer zij steeds meer afwijkende ideeën gaat koesteren scheld hij haar uit. Simone beschouwt het ouderlijk huis als verstikkend.

Studie
Na het behalen van baccalaureaat in wiskunde en filosofie in 1925, studeerde ze wiskunde aan het Institute Catholique de Paris en literatuur/ taalwetenschap aan het Institut Sainte-Marie [fr]. Daarna studeerde ze filosofie aan de SorbonneVervolgens volgt zij een docentenopleiding aan de École normale supérieure, Zij zal een paar jaar lesgeven in de filosofie tot zij datgene gaat doen wat zij al van jongs af aan wil, schrijven.

Jean Paul Sartre
Langzaam begint zij contact te krijgen met gelijkgestemden en wanneer zij Jean Paul Sartre ontmoet is dit een verademing. Eindelijk iemand die meer weet dan zij, iemand met wie zij kan discussiëren op hetzelfde niveau. Met een open geest, iemand die zaken met een open vizier overdenkt, zonder een vooraf bepaald plan met bijv. godsdienstige ideeën. Jean-Paul_Sartre zou later de filosoof van het existentialisme worden.

Sartre en  de Beauvoir sluiten een pact: " we trouwen niet, maar zijn voor elkaar de belangrijkste persoon en daarnaast mogen we andere mensen leren kennen en liefhebben en we vertellen elkaar alles"
Pas veel later zal Simone beseffen dat de anderen degene zijn die hierbij zullen verliezen.

Politiek actief

Tijdens de Algerijnse oorlog neemt Simone het in brieven aan de pers en door het oprichten van een actiecomité op voor de Algerijnse moslima Djamila Boupacha, die door het Franse leger was gevangengezet en gemarteld. Boupacha was een actief lid van de fln, het nationale bevrijdingsfront van Algerije, dat de onafhankelijkheidsstrijd tegen Frankrijk leidde. Voor De Beauvoir was Boupacha een vrijheidsstrijdster die haar identiteit als Algerijnse vrouw op zich nam. De Beauvoir was geschokt over het wijdverspreide chauvinisme en racisme in Frankrijk jegens de tweehonderdduizend Algerijnse moslims die daar leefden.

Samen met Sartre, maar ook alleen, zet zij zich later in haar leven politiek actief in

Biografie
De biografie is zo boeiend omdat je haar leven meeleeft tegen de tijdsspanne van haar tijd. Er is een babyfoto dat ze in een kinderwagen ligt met dames met lange witte jurken en grote hoeden. Na WOI maakte ze de tijd van de Chanelmode, de pothoedjes en korte kapsels mee. De opkomst van moderne schrijvers en kunstenaars, nieuwe ideeën, surrealisme, nihilisme, fenomenologie. Zij beleefde de opkomst van Hitler en WOII, zij maakte de angst mee voor de atoombom, de opstand van Algerije, de oorlog in Vietnam. Zij bezoekt Berlijn in 1947. Vrouwen in bontmantels staan in lange rijen bij lege winkels. De stad in puin. Ook Londen in puin. En uiteindelijk ontmoette ze alle feministes van de tweede golf. Zij zag het China van Mao, zij ziet de USA afglijden in paranoia.  

 Haar boeken
Zoveel ideeën, mensen en gebeurtenissen. Zij deelde haar tijd heel goed in, tijd voor lezen, tijd voor schrijven, tijd voor vrienden, tijd voor samen met Sartre, tijd voor reizen, tijd voor uitgaan, tijd voor corresponderen. Zij zal zelf geen filosofisch systeem opbouwen. Veel van haar filosofische ideeën verwerkt zij in boeken. De Groene/de-vijf-beste-romans-van-simone-de-beauvoir.

De Tweede Sekse
Simone schrijft  20 jaar voor de tweede feministische golf in de jaren 50  "de Tweede Sekse". De tweede sekse (originele Franse titel: Le Deuxième Sexe) is een essay, uitgebracht als tweedelig boek, dat Simone de Beauvoir op 41-jarige leeftijd schreef in 1949. Het is een van de bekendste werken van het feminisme en geldt als de oprichtings tekst, de bron voor de feministische beweging in Frankrijk. Het boek slaat in als een bom. In Amerikaanse en Engelse vertalingen worden delen van de tekst weg gehaald of verzint de uitgeverij er zelf een tekst tussen. Vaticaanstad verbiedt het boek. (Sec).

Wat zoek ik verder nog uit?
Ik heb de biografie nu uit. Herlees er nog steeds in. Zo probeer ik nu de filosofie van de Beauvoir te begrijpen en ben ik een timeline aan het maken. Ik las ondertussen ook het eerste deel van haar memoires. Al heel lang staan die in mijn boekenkast, 3 delen, ben er altijd trots op geweest. Maar wat ontdek ik nu? Er zijn vier delen en het tweede deel heb ik niet. Dat is nu toch echt vervelend. 


Ik ben begonnen met een nieuwe ''herfstaquarel''
Hier de eerste tekeningen

2 opmerkingen:

Boekenproject 2014

Boekenproject 2014

Boekenproject 2015

Boekenproject 2015