We maakten een wandelingetje langs de dijk
En toen een smal paadje naar beneden
Langs mooie huizen, een kerkje, tuinen
We maakten een wandelingetje langs de dijk
En toen een smal paadje naar beneden
Langs mooie huizen, een kerkje, tuinen
Deze maakt me altijd in het bijzonder blij, precies op de hoek van het huis, ieder jaar kijk ik weer, komt hij......zal hij komen?
Maar dan zie ik
Netanyahu wil Rafah innemen met zijn leger, de grensplaats met Egypte, waar anderhalf miljoen Palestijnen naar toe gevlucht zijn in en in erbarmelijke toestand verkeren.
Ik ken de Bloomsbury Circle, verrukkelijke verhalen rond de groep kunstenaars en wetenschappers in het Londen in de eerste helft van de 20-e eeuw. Virginia Woolf, Vanessa Bell, Lytton Strachey en meer. Ik ken de verhalen rond de Amerikaanse Gertrude Stein die haar Parijse huis openzette voor schrijvers en kunstenaars. O. a Picasso en Hemingway waren kind aan huis. Maar de verhalen over het Nederlandse Jagtlust, ik ken het niet. Hoog tijd me erin te verdiepen.
Centraal staat de dichteres "Fritzi", voluit Fritzi ten Harmsen van der Beek (1927-2009). Zij is de dochter van de illustratoren Eelco ten Harmsen van der Beek en Freddie Langeler. De vader werd beroemd door de strip Tiels Flipje, het fruitbaasje van Tiel.
Het verhaal van Jagtlust vind plaats in de 50-er jaren. Nederland is in opbouw, dingen verkrijgbaar op de bon, de pil bestaat nog niet, Fritzi raakt zwanger.
In 1950 gaat Harmsen van Beek samenwonen met haar minnaar Eric de Mareschal, student Geologie en afkomstig uit een geslacht van oude landadel. Zijn oudere broer heeft het erfrecht over de familiale landbouwgronden: De Mareschal heeft dus geen erfenis te verwachten. Ze hebben het niet breed. Frederike raakt zwanger en haar vader overreedt haar tot een huwelijk, omdat een ongehuwde moeder het in het katholieke Frankrijk moeilijk zal hebben. In de zomer trouwen ze en er wordt feest gevierd in zowel Parijs als Blaricum. Vlak daarna wordt baby Gilles geboren. Aanvankelijk is Harmsen van Beek gelukkig en optimistisch.
Na de dood van haar vader in 1953 jagen Fritzi en haar broer Hein het familiekapitaal, dat haar ouders verdiend hadden er in snel tempo doorheen. Fritzi staat met lege handen en besluit het huis te kraken waar zij af en toe langs loopt. De eigenaar vindt het eigenlijk wel goed, ziet haar als iemand die het huis en de tuin bewaakt. Maar wanneer hij de grond en het huis verkoopt aan de gemeente Amsterdam krijgt Fritzi daarmee te maken. De gemeente weet ook niet zo goed wat zij met het vervallen pand moeten en verhuren het aan haar voor 200 gulden per maand.
Onder meer Remco Campert, Gerard Reve, Bernlef, Gerrit Komrij, Peter Vos, Ramses Shaffy, . Cees Nooteboom, Bert Schierbeek, Louis Lehmann, Jan Vrijman, Frits Müller, Jan Sierhuis, Ed van der Elske komen over de vloer. Het verhaal van Remco Campert is mooi. Fritzi en hij ontmoeten elkaar op een boekenbal, liefde op het eerste gezicht, hij gaat gelijk met haar naar Jagtlust en blijft er wonen. Het huis is armoedig en in verval. Wanneer het regent staan er overal pannen om het water op te vangen. Er zwerven veel katten door het huis, kamers zijn door allerlei mensen bezet, drank vloeit rijkelijk. Wanneer Remco er na een poos weggaat is het niet omdat hij niet meer van haar houdt, nee.... het is omdat hij er niet aan schrijven toe komt.
Jagtlust groeide uit tot een ontmoetingsplaats van de zogenaamde 'Leidsepleinscene', een bonte verzameling van Amsterdamse dichters, schrijvers, journalisten, acteurs en schilders, onder wie Simon Vinkenoog, Theo Sontrop, Ed van der Elsken, Rijk de Gooyer, Cees Nooteboom en G.K. van het Reve. Tijdens de bijeenkomsten stond niet zo zeer de artistieke creativiteit centraal, maar men kwam naar Blaricum om te drinken, te vrijen, te slapen en op het dak in de zon te zitten. beeldbankblaricum
Met haar hese stem, haar enorme ogen en haar verslavende, volstrekt oorspronkelijke taalgebruik en gedachtegangen was ze net champagne: bubbelend en bruisend, zich onttrekkend aan elk stereotype van het klassieke vrouwtje. Ze paarde opperste chic aan een totaal gebrek aan gêne en een grote arrogantie aan de opperste onzekerheid, zodat je nooit wist wat je van haar kon verwachten. Maar je vergaf haar alles, want ze had ook iets ontroerends kwetsbaars en hulpeloos over zich. boeken/annejet-van-der-zijl
Fritzi wordt door uitgevers 1 van de beste dichteressen van Nederland genoemd. O.a. van Oirschot is kind aan huis en tracht haar te bewegen te publiceren. Wanneer hij een kast opent, vallen er veel beschreven velletjes papier uit. Uiteindelijk gaat zij overstag maar zij heeft altijd een bloedhekel aan publiciteit gehad. Zij wilde gewoon de dingen doen die zij fijn vond, dichten en kleine figuurtjes met divers materiaal in elkaar zetten.
Las ik het boek met plezier? Ja en nee. Natuurlijk is het leuk om over al deze mensen te lezen. Maar "iets" maakte dat ik het niet zo leuk vind. Kwam dit doordat het een aaneensluitend feest was met zuippartijen en uitspattingen? Werd er ook gewerkt?
Toevallig kom ik deze site tegen: de-gids/herinneringen-aan-fritzi-ten-harmsen-van-der-beek Maar toen ik Jagtlust eens ter sprake bracht bij Ferdinand Langen, keurde hij het resoluut af. Ik had een gevoelige snaar geraakt. Het was een populair boek, maar veel was bezijden de waarheid. Of het was een tikkeltje respectloos tegenover de betrokkenen.
Het beeld van het met beschonken schrijvers afgeladen landhuis is overigens niet zozeer de schuld van Annejet van der Zijl, zegt Meijer: “Zij beschikte nou eenmaal niet over alle bronnen.” Zelf was Meijer de eerste die volledige toegang had tot het archief van Harmsen van Beek. De gigantische literaire nalatenschap bestaat uit tientallen dozen, waarvan alleen al elf dozen met honderden brieven, bijvoorbeeld van Charlotte Mutsaers, Cees Nooteboom en Gerard Reve. Ruim twee jaar was Meijer wekelijks te vinden in het Literatuurmuseum om te spitten in de correspondentie en aantekeningen van de dichter. hpdetijd/biograaf-harmsen-van-beek/
Deze kennis maakt dat ik nu echt de biografie moet lezen, wil ik een volledig beeld krijgen
BIOGRAFIEPROJECT 2024
Jagtlust - Annejet van der Zijl
Binnen in huis bloeien, eindelijk..............sneeuwklokjes
Ja, zo werden ze genoemd in de winkel
Want er kwamen geen klokjes, wel een enorm lange groene spriet
En nu, bovenin, een schattig, wit klokje
In een interview lees ik: 'Er leven twee mensen in mij. Net als een stel dat zelden spreekt, zijn ze niet compatibel. Mijn westerse kant is een gevoelige, liberale pacifist uit de middenklasse. Mijn Afghaanse kant kan ik alleen maar omschrijven als een roofzuchtige roofridder. Het zwelgt in bloedvergieten, glorieert in risico's en zal niet bang zijn.' Ze legt verder uit: 'Ik denk dat het heel belangrijk voor mijn vader was dat we niet opgroeiden met het gevoel dat we nergens bij hoorden. Hij wilde dat we een metaforisch thuisland zouden hebben, dus creëerde hij een gemeenschap van verhalen. Het enige dat me verbaasde, was hoe verbaasd en geschokt hij was toen ik me op mijn 21e omdraaide en zei: "Nou, daar ga ik heen, als ik daar vandaan kom".' In 2013 publiceerde ze de semi-autobiografische roman The Mouse-Proof Kitchen.
Hier komt ze terecht in een andere cultuur. Ze komt onder de bescherming van haar oom. Deze ziet het als zijn taak haar uit te huwelijken. Hier ontkomt zij aan. Wanneer zij een andere keer er weer naar toe gaat gebeurt er iets wat mij versteld doet staan. Zij verkleedt zich als een jongen en haar oom heeft dit niet door..........??? Die oom krijgt een nichtje op bezoek............maar wanneer hij op reis gaat dan heeft hij niet in de gaten dat er een hem onbekend jongetje meegaat.......? Zo komt zij terecht in allerlei avonturen in Afghanistan.
In een interview lees ik: Ik ben vrij stellig over dingen die ik wil doen. Ik wil ergens heen kunnen. Ik wil mensen kunnen ontmoeten. Ik wil dingen kunnen zien. En om dat te doen moet ik vals spelen, echt waar. Ik denk dat ik ermee begon toen ik zeventien was. Ik trok er een beetje overheen, een beetje, op mijn oom. Ik verkleedde me als jongen en hij was een beetje verstrooid... Het is interessant met hoeveel je weg kunt komen, zelfs in echt, echt gereglementeerde culturen. Soms in meer gereglementeerde culturen dan in lossere culturen – sommige dingen glippen gewoon door de radar van mensen, omdat ze nog nooit zijn uitgedaagd of omdat ze die situatie nog nooit eerder zijn tegengekomen. En ze merken het niet. Het is een heel, heel vreemd iets. Als je opstaat en met spandoeken zwaait en schreeuwt en zegt: "Ik sta hiervoor", en genoeg van jullie doen het - zoals anti-Vietnam-oorlogsdemonstranten of zoiets - plotseling kom je op de radar en dan beginnen mensen zich tegen je te verzetten. Maar als je jezelf ondefinieerbaar kunt maken, kun je door gaten sluipen...Saira Shah Interview (auteur van The Storyteller's Daughter) (identitytheory.com)
Ik lees een aaneenschakeling van geweld waarin zij terecht komt. Het is de periode dat de Sovjet Unie Afghanistan bezet heeft. De Moedjahedien krijgt zware wapens, o.a. Singer raketten van de USA. Hiermee kun je een vliegtuig uit de lucht schieten. Als man verkleedt trekt ze met de Moedjahedien mee de bergen in. Lange, uitputtende bergtochten, vol ontberingen. Op een gegeven moment worden ze onder vuur genomen. De beschrijving die ze hiervan geeft is beeldend, ze verliest haar angst, als mechanisch trekken ze verder. Soms komen ze door dorpjes waar de dorpelingen hen geen eten en drinken willen geven. Helemaal tegen de aard van de Afghanen in, gastvrijheid staat voorop. Maar de dorpelingen hebben al zoveel meegemaakt en wensen hen zo snel mogelijk weg.
Ben ik door dit boek de situatie in Afghanistan beter gaan begrijpen. Eigenlijk niet. Ik heb alleen nog maar meer vragen.
Ik vraag me af wat Saira Shah momenteel doet. ik leg het eens voor aan AI-Copilot met GTP 4 ,via de zoekmachine BING. Dit krijg ik als antwoord:
Saira Shah is een Britse auteur, verslaggever en documentairemaker. Ze produceert, schrijft en vertelt actuele zakenfilms. Ze heeft verschillende prijzen gewonnen voor haar werk, waaronder een BAFTA-prijs voor Current Affairs voor haar documentaire “Death in Gaza”. Op dit moment heb ik geen informatie over wat ze momenteel doet.
MIJN BOEKENPROJECT 2024
Reizen met Charley - John Steinbeck
Reizen zonder John - Geert Mak
De dochter van de Verhalenverteller - Saira Shaw
31 dagen na Oud en Nieuw, hoe was het ook al weer?
Foto's helpen me het te herinneren